Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sıtar Keser
Danışman: AYŞEN BAKİOĞLU
Özet:KÜRESELLEŞME VE YÜKSEKÖĞRETİMDE İZOMORFİZM: TÜRK ÜNİVERSİTELERİ ÜZERİNE ÇOK BOYUTLU ÖLÇEKLEME ANALİZİ Bu araştırmada; üniversitelerin homojenleşme düzeyleri belirlenerek elde edilen bulgular ışığında, küreselleşmenin etkilerinin tartışılması amaçlanmıştır. Araştırmada, doküman inceleme ile nicel analiz yöntemlerinden biri olan “Çok Boyutlu Ölçekleme” birlikte kullanılmıştır. Büyük miktardaki veri, iki boyutlu bir düzlemde görselleştirilerek Türk Üniversitelerinin homojenleşme düzeyine dair bulgulara ulaşılmıştır. Yapılan analizlerden hareketle ulaşılan sonuçlar şu şekilde özetlenebilir: (1) Türk Üniversiteleri arasında belirgin bir homojenleşme vardır. (2) Homojenleşme düzeyini yıllara göre artmaktadır. (3) Üniversite türü homojenleşme düzeyi üzerinde belirleyici bir unsurdur. (4) Köklü üniversitelerin homojenleşmesi diğer üniversitelere göre daha azdır. (5) Coğrafi konum homojenleşmeyi etkileyen bir faktördür. (6) Tematik üniversiteler ayrık bir görüntü sergileyerek çeşitliliğin oluşumuna katkı sunmaktadırlar. Bulgular literatür çerçevesinde tartışıldığında küreselleşmenin söylem, sözleşme, sıralama raporları vb. aracılığıyla üniversiteleri etkilediği söylenebilir. Üniversiteleri sıralanan bu etkiler bağlamında homojen üniversitelere dönüştüren küreselleşmenin etkilerine karşı korumak ise kendi bağlamı içinde gelişen bir yerli üniversite modeliyle mümkün görünmektedir. Yerli üniversite, gücünü yerelden alan, toplumsal, kültürel, tarihsel bağlamı içinde gelişen üniversitedir. Köklü üniversitelerin kurumsal birikiminin yol göstericiliğinde gelişecek olan bu üniversiteler, devletin yasal koruyuculuğu ile küreselleşmeyi kontrol edebilir bir sürece evirebilecektir. Araştırmacılar tarafından nitel ve nicel yönden küreselleşmenin etkilerini inceleyen, üniversiteleri hem ulusal düzeyde hem de uluslararası düzeyde kıyaslayan daha kapsamlı araştırmalar yapılabilir. Uygulayıcılar, bağlamın merkezinde olduğu yerelden uluslararasına giden bir hatta nitel ve nicel birçok unsurun birlikte değerlendirildiği daha etkin karşılaştırma sistemlerinin oluşturulmasına öncülük edebilir. Eğitim politikası, küreselleşme, yükseköğretim, izomorfizm, üniversite, meritokrasi, bilgi. -------------------- GLOBALIZATION AND ISOMORPHISM IN HIGHER EDUCATİON: AN MDS ANALYSIS OF TURKISH UNİVERSİTİES In this study; homogenization levels of the universities were determined and the effects of globalization were discussed in the light of the findings. In the study, document analysis and Multidimensional Scaling which is one of the quantitative analysis methods were used together. A large amount of data was visualized on a two-dimensional plane and findings were obtained on the homogenization level of Turkish Universities. The results obtained from analyzes can be summarized as follows: (1) There is a significant homogenization between Turkey’s universities. (2) The level of homogenization is increasing over the years. (3) The type of university is a decisive factor on the level of homogenization. (4) The homogenization of rooted universities is less than other universities. (5) Geographical location is a factor affecting homogenization. (6) Thematic universities contribute to the formation of diversity by exhibiting a distinct image. When the findings are discussed within the framework of literature, it can be said that globalization effect the universities by means of discourse, contracts, ranking reports and so on. Protecting universities against the effects of globalization, which transforms them into homogeneous universities in the context of these listed effects, seems to be possible with a local university model developed within its own context. The university, which is called as the domestic university, is a university that takes its strength from the local and develops within the social, cultural and historical context. These universities, which will be developed in the guidance of the institutional accumulation of the rooted universities, will be able to manage the process of globalization by the legal protection of the state. Researchers may conduct more extensive research on the impact of globalization in terms of qualitative and quantitative research, comparing universities at both national and international levels. Practitioners can lead to the creation of more efficient comparison systems where a number of qualitative and quantitative elements are considered together from local to international where the context is central.