Onkoloji hastalarının beslenme sorunlarının çözümünde hastaların gözünden diyetisyenin yeri: Bir farkındalık çalışması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Bilgi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik , Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MELİS NUR ECE

Danışman: Beste Melek Atasoy

Özet:

Onkoloji hastalarının beslenme sorunlarının erken tespit edilmesi ve bu sorunlara hızlı çözümler üretilmesi tedavinin ilerleyişi açısından oldukça önemlidir. Bu çalışma onkoloji hastalarının tedavi süreci ve sonrasında beslenme ihtiyaçlarının sorgulanmasında, aldıkları beslenme eğitiminin yeterliliğinin incelenmesinde, beslenme eğitimindeki eksikliklere çözüm yolları üretilmesinde diyetisyen etkisini saptamayı amaçlayan ilaç dışı klinik, tek merkezli bir anket çalışmasıdır. Çalışma, Kasım-Aralık 2020 tarihleri arasında Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji, Radyasyon Onkolojisi, Hematoloji Kliniği ve Kemoterapi Servisi tedavi ünitelerinde kanser tanısı almış, tedavi bekleyen, tedavisi devam eden ya da tedavisi bitmiş ve takip altında olan 84’ü kadın (%51,9) ve 78’i erkek (%48,1) olmak üzere toplam 162 yetişkin (≥18 yaş) kanser tanılı hastayla yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama aracı olarak 30 soruluk bir anket formu kullanılmıştır. Sürekli değişkenleri tanımlamak için deskriptif istatistikler kullanılmıştır. Normal dağılıma uygun olan parametreler için ortalama+standart sapma, normal dağılıma uygun olmayan parametreler için medyan (minimummaksimum) değerleri verilmiştir. İstatistiksel anlamlılık düzeyi 0,05 olarak belirlenmiştir. Analizler MedCalc Statistical Software version 12.7.7 Programı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda çalışmaya katılan hastaların %74,7’sine beslenme hakkında bilgilendirme yapıldığı gözlenmiştir. Ancak bu bilgilendirmenin içeriği kişiye özgü olmaktan uzaktır ve genel beslenme bilgilerini içermektedir. Çalışmaya katılan 162 kişinin %32,7’sinin (n = 53) çoğunluk yüzdeyle beslenme eğitimini eğitim hemşiresinden aldığı gözlenmiştir. Hastaların %25,9’lük dilimi (n = 42) beslenme eğitimini diyetisyenden almıştır. Hastaların %16’sı ise beslenme eğitimini, tedavilerini planlayan doktor tarafından almıştır. Çalışmaya katılan hastaların %70,4’ü (n = 114) hastalık sürecinde beslenme eğitimi almayı beklemediklerini belirtmiştir. Çalışma sonuçları yapılacak diğer çalışmalara ışık olabilecek niteliktedir. Farklı gruplarla yapılacak çalışmalara ihtiyaç vardır.