Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Fransızca
Öğrenci: Tilda Saydı
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:YABANCI DİL OLARAK FRANSIZCA KONUŞMA DİLİNİN EĞİTİM VE ÖĞRETİMİNİN SORUNSALI Öğrencilerimizin yazılı Fransızca’yı okuma, anlama ve üretme becerilerinin hızla geliştiklerini gözlemliyoruz. Buna karşılık, geç ve zor gelişen, karmaşık yapıda bir beceri olan sözlü ifadeyi ise çoğu zaman öğrencilerimiz edinmekte zorlanıyorlar. Hazırlık sınıflarında okutulan yöntem kitapları da dahil olmak üzere, sözlü ifade dersi kısmen veya tam bir ders olarak ders programlarında yer alsa da, öğrencilerimizin bu dili sosyal ortamlarında duyamamaları, alıştırma ve tekrar azlığı, model sürekliliğinin sağlanamaması ve ek ders, alıştırma tekniklerinin eğitime entegre olmayışı gibi nedenler bu durumu daha da güçleştirmekte. Eğitimcilerin dikkatini bu sorunsal üzerine çekmek, yeni ve genel bir bakış açısıyla çağdaş yöntemleri araştırıp uygulamak, sonuçlarını görerek eğitimcilere ve öğrencilerine önermek amacıyla önce yabancı dili konuşmayı öğrenmenin ve öğretmenin hangi boyutlarda ele alınması gerektiğini araştırdık ve değişik yönleriyle tanımladık. Daha sonra, Marmara Üniversistesi Yabancı Diller Yüksekokulu Hazırlık sınıfları ve Fen Edebiyat Fakültesi Çeviri Bölümünün gönüllü öğrenci gruplarıyla bir dizi öğrenme tekniği uyguladık. Tekniklerimizi altı ana kategoride topladık: Teatral teknikler, taklide dayalı teknikler, hafıza teknikleri, işitsel-görsel teknikler, yaratıcı-görsel teknikler ve pragmatik teknikler. Tiyatro tekniklerinden canlandırma, rol oyunu, tiyatro oyunu ve kukla tekniklerini uyguladık. Taklide dayalı yöntemlerden şiir ve şarkı yoluyla öğrenme tekniklerini, hafıza tekniklerinden resim ve fotoğrafla konuşturma ve Sokrat diyaloğunu uyguladık. İşitsel-görsel olarak, masallar ve fabıllar ile, ayrıca Fransızca günlük konuşmaya dayalı sözlü metinlerin çözümlenmesi tekniklerini uyguladık. Yaratıcı-görsel yöntemlerden fotoroman ve çizgi roman yaratma yoluyla öğrencilerimizin konuşma becerilerini ilerletme çalışması yaptık. Günlük konuşma dilinin doğasını en iyi şekilde yansıtan pragmatik teknikleri uygularken ise film diyalogları, mizahi şakalar, fıkralar ve bilmeceler, Fransız stand-up sanatçılarının kayıtları ve komik skeçlerden yararlandık. Deneylerimizi gönüllü öğrenci gruplarıyla gerçekleştirdik. Ayrıca, kendileri için yabancı dil olan Türkçe’yi konuşmayı çok iyi şekilde öğrenmiş Fransızlarla görüşmeler yaptık. Orta kademe ve lise ile üniversite düzeyinde eğitimcilerle görüştük. Uyguladığımız teknikler doğrultusunda yaptığımız tüm alıştırmaların, öğrencileri Fransızca konuşmaya daha da yaklaştırdığını, hafızalarında depolanmış kullanılmayan akademik bilgilerini devreye soktuğunu, çekingenliklerini yenmeye yardımcı olduklarını tesbit ettik. Yeni bir dili konuşmayı öğrenmek, o dili yaşamaktan geçiyor. Önerdiğimiz aktiviteler, öğrenciyi sadece dinleyen, bilgiyi depolayan ama kullanamayan (konuşma bağlamında) pasif bir birey olmaktan çıkarıp, bedeni, hafızası, kendi sesi, psikolojisi, benliği ve öğrenilmiş bilgileriyle üretken ve dili yaşayan aktif bir birey haline getiriyor. Ancak bu öğretim tekniklerini tek başlarına değil, verilen yabancı dil eğitimine destek olarak yardımcı ve sürekliliği olan aktiviteler olarak önermekteyiz. Bu bağlamda, uygulayıcı olarak eğiticinin de çok iyi eğitim alması gerekmekte. Tekniklerin metodolojik şekilde uzun sürelere yayılarak (örneğin, üniversite düzeyinde beş yıl: Hazırlık+lisans) uygulanması gerektiğinin altını çizmek gerekiyor. Tezimizde, eğitimciler, öğrenciler ve araştırmacılara yönelik olarak, yabancı dil olarak Fransızca konuşma dili öğretimi sorunsalına ışık tutacak her teknik için ayrı ayrı uygulama örnekleri, bunlarla ilgili sözlü ve yazılı metinler, kaynaklar, dünyadaki kullanımları, kendi deneylerimiz ve konuşmaya yönlendiren yeni tekniklerin uygulanması ve sonuçlarını ortaya koymaktayız. Anahtar Kelimeler : Fransızca konuşma, sözlü ifade öğretimi, öğretim teknikleri, pragmatik. RESUME PROBLEMATIQUE DE LA PEDAGOGIE DE L’ORAL EN FLE Cette étude porte sur la conception des traits définitoires, sémantiques et pragmatiques du phénomène de parler une langue, notamment FLE dans notre cas et l’étude des techniques d’apprentissage comme outils déclencheurs amenant les apprenants turcs jeunes adultes à parler français et à s’encourager à pratiquer des interactions langagières dans cette langue. La démarche suivie est descriptive et repose sur les observations concernant les applications recouvrant seize techniques d’apprentissage. - Pour les techniques dramatiques : simulation globale, jeu de rôle, pratique dramatique et marionnette. - Pour les techniques mimétiques : Chanson et poésie - Pour les techniques mnémoniques : Photo-expression et dialogue socratique - Pour les techniques auditives-visuelles : Contes et dialogues audio - Pour les techniques créatives-visuelles : Roman-photos et bande-dessinée - Pour les techniques pragmatiques : Dialogue filmique, blagues et devinettes humoristiques, stand-up français et sketchs comiques /saynètes. Suite à nos applications, nous constatons que la pédagogie de l’oral du FLE demande des activités corporelles et ludiques. Ces jeux didactiques familiarisent nos apprenants au français parlé, les encouragent à parler eux-mêmes, font utiliser leur savoir stocké qui, habituellement, n’est pas mis en pratique. Un grand intérêt que ces techniques présentent c’est le fait de mettre en rapport le corporel (la voix et le corps), la mémoire, le vécu et la compétence mimétique des apprenants. C’est pourquoi nous proposons d’accorder un programme et horaire à part pour l’application de ces techniques (avec une approche éclectique) en fonction des besoins et niveaux des apprenants, en les étalant sur cinq années d’études universitaires. Par ailleurs, l’utilisation de ces techniques demande incontestablement la formation de l’enseignant. Ainsi, nous souhaitons que cette étude soulève de nouvelles pistes de recherche sur le rôle des techniques facilitant la pédagogie de l’oral du FLE. Mots-clés : Français parlé, techniques d’apprentissage, expression oral, FLE, pragmatique.