Zihin engelliler öğretmeni adaylarının yeterlik algıları ile öğrenme stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Özel Eğitim Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SAKİNE ALAÇAYIR

Danışman: Gülden Uyanık

Özet:

ZİHİN ENGELLİLER ÖĞRETMENİ ADAYLARININ YETERLİK ALGILARI İLE ÖĞRENME STİLLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ Bu araştırmada, zihin engelliler öğretmenliği 4. sınıf öğrencilerinin öz yeterlik algıları ile öğrenme stilleri arasındaki ilişki çeşitli değişkenler (cinsiyet, mezun olunan lise türü, bölüm tercih sırası) açısından incelenmiştir. Araştırma Türkiye’de bulunan 7 devlet üniversitesinde 4. sınıfa devam eden toplam 188 (139 kız, 49 erkek) zihin engelliler öğretmeni adayı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri Gibson ve Dembo tarafından (1984) geliştirilen, Türkçeye çevirisi Diken (2004) tarafından yapılan “Öğretmen Yeterlik Ölçeği (ÖYÖ)”, Antony F.Grasha ile Sherly Reichmann tarafından geliştirilen ve Süral (2008) tarafından Türkçeye çevrilip, geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılan “Grasha–Reichmann Öğrenci Öğrenme Stili Ölçeği” ve öğretmen adaylarının kişisel bilgilerini belirlemek amacıyla kullanılan “Kişisel Bilgi Formu” yoluyla toplanmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular zihin engelliler öğretmeni adaylarının öz yeterlik puanlarının ortalama öz yeterlik puanından yüksek olduğunu göstermektedir. Ayrıca zihin engelliler öğretmeni adaylarının öz yeterlik algılarıyla cinsiyet, mezun olunan lise türü ve bölüm tercih sırası arasında anlamlı bir ilişki olmadığı görülmektedir. Bunlara ek olarak, Öğrenme Stilleri ile cinsiyet ve bölüm tercih sırası arasında da anlamlı bir ilişki olmadığı görülmektedir. Zihin engelliler öğretmeni adaylarının öğrenme stillerinin mezun olunan lise türü değişkenine göre farklılaştığı belirlenmiştir. Rekabetçi Öğrenme Stili boyutunda genel lise, meslek lisesi ve diğer lise türlerinden mezun olan öğretmen adayları arasında genel lise mezunu öğretmen adayları lehine anlamlı farklılıklar görülmüştür. Ayrıca paylaşımcı Öğrenme Stili boyutunda da, genel lise mezunu öğretmen adayları ile meslek lisesi mezunu öğretmen adayları arasında, genel lise mezunu öğretmen adayları lehine anlamlı farklılıklar görülmüştür. Öğretmen Yeterlik Ölçeği Bireysel Öğretim Yeterliği alt boyutu ile Öğrenme Stilleri Ölçeği Çekingen Öğrenme Stili alt boyutu arasında düşük düzeyde negatif bir ilişki olduğu bulunmuştur. Başka bir ifade ile çekingen öğrenme stiline sahip öğretmen adaylarının öz yeterlik algıları diğer öğrenme stilline sahip öğretmen adaylarına göre daha düşüktür. Anahtar Sözcükler: Öğretmen Yetiştirme, Öz-Yeterlik, Öğrenme Stilleri, Özel Eğitim ABSTRACT THE INVESTIGATION OF THE RELATION BETWEEN SELF EFFICACY PERCEPTIONS AND LEARNING STYLES OF TEACHERS OF INTELLECTUAL DISABILITIES CANDIDATES In this research, the relation between self efficacy perceptions and learning styles of the students from the 4th grade of department of teaching students with intellectual disabilities was investigated in terms of various variables. The research was carried out with a total of 188 teacher of intellectual disabilities candidates (139 female, 49 male students) from 4th grade of 7 state universities within Turkey. Data of the research was collected by means of the "Teacher Efficacy Scale” developed by Gibson and Dembo (1984) and translated into Turkish by Diken (2004), “Grasha-Reichmann Learning Style Scale” developed by Antony F.Grasha ile Sherly Reichmann and translated into Turkish and tested in terms of validity and reliability by Süral (2008), and “Personal Information Form” used with the aim of defining personal information of teacher candidates. In the research, correlative investigation model was used. The findings of the research showed that self efficacy scores of the teachers of intellectual disabilities candidates were higher than the avarege self efficacy score. Furthermore, there was no significant relationship between seff efficacy perceptions and the sex of the teachers of intelletual disabilities candidates, and between the type of high school graduated from and the order of the current department in university entrance. In addition, there was no significant relationship between Learning Styles and sex, and the preference rank for the department of the participants. Learning styles of the teachers of intellectual disabilities candidates were determined to differentiate in terms of the type of high school graduated from. On the Competitive Learning Syle dimension, a significant difference on behalf of the teacher candidates graduated from general high school was found among the teacher candidates graduated from vocational high school, the teacher candidates graduated from general high school and those graduated from the other types of high school. Furthermore, there was also a significant difference on behalf of the teacher candidates graduated from general high school between the teacher candidates graduated from vocational high school and the teacher candidates graduated from general high school on the Participant Learning Syle dimension. There was found a low level negative relationship between the Individualistic Instruction Efficacy subdimension of the Teacher Efficacy Scale and the Avoidant Learning Style subdimension of the Learning Styles Scale. Keywords: Bringing Up Teachers, Self-Efficacy, Learning Styles, Special Education