Ortaokul mezunu öğrencilerin müzik okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi (Kocaeli ili örneği)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MELTEM ÇİMEN

Danışman: JALE DENİZ

Özet:

Araştırma, ortaokul mezunu öğrencilerin müzik okuryazarlıklarını belirlemek ve bunun farklı değişkenlerle (cinsiyet, devam edilen lise türü, okul dışında özel müzik dersi alma, çalgı çalma, müzik dersinden yararlanma, müzik öğretmenlerini yeterli bulma, müzik dersi yapılan ortamı yeterli bulma, müzik dersinden zevk alma) olan ilişkilerinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmada, karşılaştırma türü ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Kocaeli ili, İzmit ve Gebze ilçelerinden seçilen 8 lisenin 9. sınıflarından, 176’sı kız, 187’si erkek olmak üzere 363 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Aslan (2011) tarafından ortaokul mezunu öğrencilerin müzik okuryazarlık düzeyini belirlemek amacıyla geliştirilen Marmara Müzik Okuryazarlığı Testi (MMOT) kullanılmıştır. Marmara Müzik Okuryazarlığı Testi 28’i Müzik Bilgisi, 42’si Ezgi ve 30’u Ritim bölümlerinde yer alan sorulardan oluşan 100 soruyu içermektedir. Uygulamalar 2014-2015 eğitim-öğretim yılı 9. sınıf öğrencileri üzerinde Ekim ayı içinde tamamlandığından dolayı öğrencilerin kazanımlarının ortaokul kazanımları olduğu varsayılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, ortaokul mezunu öğrencilerin müzik okuryazarlık seviyelerinin yetersiz olduğu görülmektedir. Ortaokul mezunu öğrencilerin müzik okuryazarlık düzeylerinin cinsiyete göre farklılaştığı ve kız öğrencilerin testten anlamlı seviyede daha yüksek puanlar alarak daha başarılı olduğu görülmüştür. Ortaokul mezunu öğrencilerin müzik okuryazarlık düzeylerinin devam ettikleri lise türüne göre ve okul dışında müzik eğitimi alma durumlarına göre farklılaştığı görülmüştür. Ortaokul mezunu öğrencilerin müzik okuryazarlık düzeylerinin öğrencilerin Marmara Müzik Okuryazarlığı Testi toplamından ve alt testlerinden aldıkları puanların çalgı çalma durumlarına göre sadece bir boyut Ezgi bölümü 3. kısım (E3) hariç tüm boyutlarda anlamlı düzeyde farklılaştığı görülmüş ve ortaokul mezunu öğrencilerin müzik okuryazarlık düzeyleri müzik dersinden ne kadar yararlandıklarına yönelik algılarına göre anlamlı düzeyde farklılık göstermiştir. Elde edilen verilere göre müzik dersinden “çok” yararlandıklarını ifade eden ortaokul mezunu öğrencilerin müzik bilgilerinin, müzik dersinden “az” yararlandıklarını ifade edenlere göre anlamlı seviyede daha yüksek olduğu anlaşılmıştır. Ortaokul mezunu öğrencilerin müzik okuryazarlık düzeyleri, müzik öğretmenlerini yeterli bulma durumuna göre anlamlı olarak farklılık göstermiş, müzik dersi yapılan ortamı yeterli bulma durumlarına göre ve müzik derslerinden zevk almalarına yönelik algılarına göre farklılaşmadığı görülmüştür. ABSTRACT This research was carried out to determine the music literacy of secondary school graduates and to examine their relation with different variables (gender, high school type, getting private music lessons out of school, playing musical instrument, benefiting from music lessons, being satisfied with music teachers, being satisfied with music lesson environment, enjoying music lesson). In the study, a comparison type relational research model was used. The sample of the study consisted of 363 students, 176 of whom were female and 187 were male, from the 9th grade of 8 high schools selected from the provinces of Kocaeli, İzmit and Gebze. Marmara Music Literacy Test, which was developed by Aslan (2011) to determine the music literacy level of secondary school graduates, was used as data collection tool in the research. Marmara Music Literacy Test contains 100 questions consisting of 28 questions in Knowledge of Music, 42 in Tune and 30 in Rhythm sections. According to the results of the research, it is seen that the music literacy levels of secondary school graduates are inadequate. It has been seen that the level of music literacy of secondary school graduates differs according to the gender, and the female students are more successful in the test. It has been observed that the level of music literacy of secondary school graduates differ according to the type of high school they continue and the level of music education out of the school. It was observed that the levels of music literacy of secondary school graduates differ significantly in all dimensions except for one dimension Tune test part 3 (E3) according to the playing musical instruments status of students in the sum of Marmara Music Literacy Test and subtests. And secondary school graduates were significantly different according to their perceptions of how much their music literacy levels benefited from music lessons. According to the obtained data, it was understood that the secondary school graduates who stated that they were "more" benefited music lessons had a higher level of music information at a meaningful level than those who stated that they benefited "less" music lessons. The level of music literacy of secondary school graduates was significantly different according to the finding of music teachers satisfactorily, but there is no such difference is found according to their perceived qualities of the music lesson environment and their perception of enjoying music lessons.