Yoros Kalesi kazılarında bulunan Osmanlı dönemi sikkeleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ömer Çepnioğlu

Danışman: FATMA NALAN TÜRKMEN

Özet:

Tez kapsamında; 2010 ve 2015 yılları arasında gerçekleştirilmiş olan ve halen devam eden İstanbul Anadolu Kavağı Yoros Kalesi Arkeolojik kazı çalışmaları sırasında ortaya çıkarılan Osmanlı dönemine ait sikkeler ile ilgili olarak bir çalışma yapılmış ve kalenin, Osmanlı Dönemi, tarihi ve kullanımını tanımlayabilmek için sikkeler, ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Yoros Kalesi'nin her ne kadar da kesin olarak tam yapım tarihi bilinmese de; 12. yüzyılda Bizans İmparatorluğu döneminde yaptırıldığı düşünülmekte ve ilerleyen süreçte 14. yüzyılın son çeyreğinde Osmanlıların eline geçtiği bilinmektedir. Oldukça geniş bir alanı kaplayan kale, bir tepe üzerinde içkale ve dışkale olmak üzere iki bölüm olarak inşa edilmiştir. Bu özelliği ile İstanbul il sınırları içerisinde ayakta kalabilen kalelerin enbüyüğüdür. Yoros Kalesi Kazıları Prof. Dr. Asnu Bilban Yalçın tarafından 2010 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile İstanbul Üniversitesi ve Kültür ve Turizm Bakanlığı adına, 2005 yılından itibaren sürdürmekte olduğu Boğaziçi Topografyası, konulu Arkeolojik Yüzey Araştırması projesi sonucu gerçekleşmiştir. Kazı buluntuları arasında doksan altı adet sikke bulunmuştur. Bu sikkelerden seksen altı adeti Osmanlı dönemine aittir. Söz konusu sikkeler hangi padişah döneminde darp edildiği, malzemeleri, boyutları ve teknik farklılıkları açısından incelenmeye tabi tutulmuştur. Dönemi kesin olarak tespit edilen en erken Osmanlı sikkesi II. Mehmed'e en geç tarihli sikke ise V. Mehmed Reşad dönemine tarihlenir. Sikkelerin XIV. yüzyıldan XX. yüzyıla kadar geniş bir zaman diliminde yayılmasının başlıca sebebi, kalenin stratejik bir konumda yer aldığından devamlı bir askeri yerleşimi zorunlu kılmasıdır. Sikke buluntuları arasında; Bizans İmparatorluğu , XII. yüzyıl Alman devletleri, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Fransa ve Türkiye Cumhuriyeti'ne ait sikkeler de yer alır. ABSTRACT The subject matter of this thesis is the coin finds that are found in the archaeological excavations of Istanbul Anadolu Kavağı Yoros Castle between 2010 and 2015. In order to understand the history of the castle during the Ottoman Empire and also for the use of coins. The castle, thought to be built in the twelfth century though it is not known for certain, was conquered by The Ottomans in the last quarter of the fourteenth century. The castle, covering quite a wide area. It is built as two parts. These sections are called interior and the exterior castle. According to this settlement it is described as the biggest castle that is still standing in İstanbul. The excavations of Yoros Castle are carried out by Prof. Asnu Bilban Yalçın since 2010, with the decisions of the Cabinet and İstanbul University, in the name of the Culture and Tourism Ministry, as a consequence of the outcomes of the Archaeological Surface Research Project which is about Bosphorus Topography and had been continued since 2005 Ninety six coins has been found among the excavation finds. eighty six of the coins belongs to the Ottoman period. The coins were examined in terms of the periods they are minted, their materials, size and technical differences. The earliest coin belongs for certain dates back to Mehmed II whereas the latest one dates back to Mehmed Reşad V. The main reason why the coins spread to a long period of time (from the fourteenth century to tenth century) is that the castle is situated in a strategical location, entailing a continuous military settlement. Some other coin finds are belongs to the East Roman Empire (Byzantium), twelfth century German states, Austro-Hungarian Empire, France and Turkish Republic periods.