Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde yaşayan Talasemi'li hastalarda yaşam kalitesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HÜLYA FIRAT

Danışman: ŞULE ALPAR

Özet:

Bu araştırma KKTC’de yaşayan Talasemi hastalarının yaşam kalitelerini ve bunu etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak gerçekleştirildi. Araştırmanın örneklemini, Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi Talasemi Merkezinde Temmuz – Eylül 2007 tarihleri arasında tedavi gören 108 Talasemi’li birey oluşturdu. Verilerin toplanmasında hasta bilgi formu ve SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği kullanıldı. Çalışmamızın sonucunda cinsiyet ve medeni duruma göre yaşam kalitesi alt ölçekleri anlamlı farklılık göstermezken, öğrenim durumunun artmasına paralel olarak yaşam kalitesinin arttığı görüldü. Köyde yaşayanların şehirde yaşayanlara göre genel sağlık puanları anlamlı şekilde daha yüksek bulundu. Kullanılan ilaçlardan dolayı günlük yaşamı etkilenen bireylerin yaşam kalitesi fonksiyonel durum puanları düşük bulundu. Eğitim ihtiyacı olmayan ve hastalıktan dolayı sosyal yaşamı etkilenmeyen bireylerin yaşam kalitesi puanları istatistiksel olarak ileri derecede anlamlı bir şekilde daha yüksek bulundu. Hastalıktan dolayı iş yaşamı etkilenmeyen bireylerin yaşam kalitesi puanları fonksiyonel alanda anlamlı, diğer tüm başlıklarda ileri derecede anlamlı düzeyde daha yüksek bulundu. Hastaların cinsellikle ilgili sorunu azaldıkça yaşam kalitesi puanlarının orta derecede anlamlı bir şekilde arttığı görüldü. Talasemi İntermedia (T.İ) grubundaki hastaların fonksiyonel durum puanının Talasemi Majör (T.M) grubuna göre anlamlı şekilde daha yüksek olduğu görüldü. En düşük algılanan yaşam kalitesi alanları T.İ grubunda genel sağlık, T.M grubunda fonksiyonel alan olarak görüldü. Anahtar Kelimeler: Beta Talasemi, Kıbrıs, Kronik Hastalık, Yaşam Kalitesi SUMMARY The Quality of Life of Thalassemic Patients in the Turkish Republic of Northern Cyprus This study was designed to investigate the factors affecting the quality of life (QOL) of Thalassemic patients living in The Turkish Republic of Northern Cyprus. The sampling of this survey was constituted by a group of 108 Thalassemic patients treated at the Dr. Burhan Nalbantoğlu State Hospital between July and September 2007. Data were collected by peforming a patient information questionnaire and The SF-36 QOL Scale. It was concluded by this study that QOL was not affected by the gender and marital status of the patients . Educational level of patients was positively associated with QOL. The general health scores of rural residents were significantly higher than those living in big cities. Patients whose daily lives were strongly affected by medications used for treatment had also low functional component scores. The QOL Scores of patients who do not need education about their disease and whose social lives were not affected by their disease status, were significantly higher compared to other patients . The QOL Scores of patients whose jobs and business lives were not negatively affected by their disease status were significantly higher by means of the functional component. This difference was far more significant in all other components. Less sexual problems were associated with significantly higher QOL Scores . The functional component scores of Thalessemia Intermedia patients were significantly higher compared to Thalessemia Major group. The lowest scores obtained in the Thalessemia Intermedia and Thalessemia Major groups were at the general health and functional components respectively. Key words: Beta-thalassemia, Cyprus, Thalassemia, Quality of Life