Tel erezyonda kesme parametrelerinin parçanın boyut ve şekil toleranslarına etkilerinin deneysel incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Duygu Aydoğdu

Danışman: MUSTAFA AY

Özet:

TEL EREZYONDA KESME PARAMETRELERİNİN PARÇANIN BOYUT VE ŞEKİL TOLERANSLARINA ETKİLERİNİN DENEYSEL İNCELENMESİ Karmaşık şekle sahip parçaları üretmek için geleneksel talaş kaldırma yöntemlerinden farklı olan tel erozyon tezgâhı ile işleme çok yaygın olarak kullanılmaktadır. Tel erozyon işlemi, üzerinden yüksek yoğunlukta akım geçirilen bir tel yardımıyla kesme yöntemidir. Tel erozyon ile kesme işleminde uygun boyut ve şekil tolerans değerlerini elde etmek için doğru işleme parametrelerinin kullanılması gerekir. İmalat sanayinde boyut ve şekil hatalarının minimize edilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada kesme parametrelerinin parçanın boyut ve şekil toleranslarına etkisi araştırılmıştır. M303 extra plastik kalıp çeliğinden dokuz adet 10x10x10 mm küp ve dokuz adet 10x10 mm silindir parça kesilmiştir. 0,25 mm çapında Sumitomo denko SBG türü tel kullanılmıştır. İşleme parametreleri olarak, tabla ilerleme hızı, puls süresi ve puls ara süresi değişken olarak alınmıştır. Puls ara süresi ayarı, ana güç kaynağı maksimum akımı, yardımcı güç kaynağı devresi, ana güç kaynağı voltajı, servo referans voltajı, tel ilerleme hızı, tel gerginliği, dielektrik sıvı sirkülasyon basıncı deney süresince sabit tutulmuştur. Boyut ve şekil toleranslarını ölçmek için üç boyutlu koordinat ölçme cihazı kullanılmıştır. Taguchi optimizasyon tekniği kullanılarak tel erozyonda kesme parametreleri optimize edilmiştir. Elde edilen deney sonuçları grafikler ve tablolar halinde sunulmuştur. Regresyon modeli ile tahminsel değerlere ulaşılmıştır. ABSTRACT EXPERIMENTAL INVESTIGATION OF THE EFFECTS OF WIRE ELECTRICAL DISCHARGE MACHINING PARAMETERS ON COMPONENT DIMENSION AND SHAPE TOLERANCES Wire electrical discharge machining is a different method from traditional chip removal that is widely used in production of parts with complicated shapes. Wire electrical discharge machining is a cutting method in which a high current passes through a wire. Correct machining parameters must be used in order to have appropriate dimension and shape tolerance in wire electrical discharge machining. In production industry, minimizing the faults in dimensions and shapes of components is very important. In this study, the effect of cutting parameters on dimension and shape tolerances of components is investigated. Nine pieces of cubes with dimensions 10x10x10mm and nine pieces of cylinders with dimensions 10x10mm were cut by using M303 extra plastic mould steel. Sumitomo denko SBG type wire with a 0,25 mm diameter is used. Table feed rate, pulse on time and pulse off time are used as machining parameters. Pulse off time adjustment, maximum current of main power supply, auxiliary power supply network, main power supply voltage, servo reference voltage, wire feed rate, wire tension, dielectric fluid circulation pressure were kept constant during the experiments. Three dimensional coordinate measuring equipment was used to measure the tolerances of dimensions and shapes. Wire electrical discharge machining parameters were optimized by using Taguchi optimization technique. The results of experiments were presented as graphics and tables. Estimated values were obtained by regression model.