Bir Yer İki Algı: Filistin-İsrail Sorunu

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Orta Doğu ve İslam Ülkeleri Araştırmaları Enstitüsü, Ortadoğu Coğrafyası ve Jeopolitiği Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MUHAMMED RAŞİT GÜZEL

Danışman: Mehmet Ünlü

Özet:

ÖZET

Bir Yer İki Algı: Filistin-İsrail Sorunu

Kenan bölgesi tarihin her döneminde birçok millete ev sahipliği yapmıştır. Bundan dolayıdır ki bu bölge geçmişten günümüze kadar birçok milletin algılarında önem arz etmektedir. Kenan bölgesine ayrıca değer katan bir husus ise din olgusudur. Monoteist dinlerin merkezi olma özelliği ile farklı medeniyet ve milletlerin bu yere karşı değer ve yargıları olmasına sebebiyet verecektir. Bu da ilerleyen zamanlarda bölge üzerine farklı milletlerin buralarda hakimiyet kurma isteğini arttıracaktır.

Yahudiler Kenan Bölgesi’nden sürüldükten sonra birçok devletin egemenliği altında yaşamışlardır. Lakin 19. yy’da, Avrupa’da Yahudilere karşı yapılan Antisemitizm faaliyetler sonucunda Yahudilerin bağımsız bir şekilde yaşama isteğini gündeme getirmiştir. Bununla ilgili resmi çalışmaları Theodor Herzl başlattı. İlk olarak 1896 yılında yazmış olduğu Yahudi devleti kitabında kurulacak olan Yahudi Devletini anlatmıştır. Sonrasında ise 1897 yılında ise toplanan Birinci Siyonist Kongre ile Yahudi Devleti’nin kurulması hedef haline getirildi.

Siyonist faaliyetler sonucunda Yahudilerin bölgeye yoğun göçleri ve ilerleyen zamanlarda bu göçlerin sorun haline gelmesi, 1948 yılında resmi olarak İsrail’in bağımsızlığını ilan etmesi ile sonuçlanmıştır. Bölge, bu tarihten sonra savaşların ana merkezi haline gelecektir. 1948-1956-1967 ve 1973 yıllarında yapılan Arap-İsrail savaşları bölgede gerilimi daha da artmasını sağladı. Bunun akabinde; bölge üzerinde gerilimleri azaltmak için; İsrail ve Filistin arasında anlaşmalar, görüşmeler ve müzakereler yapılır. Lakin hepsi sonuçsuz kalmıştır. Yani günümüze bir yerle ilgili birçok sorun gelmiştir.

Bu sorunları net bir şekilde anlamak için; Yahudilerin ve Filistinlilerin algılarındaki devleti net bir şekilde bilmemiz gerekecektir. Bunu bilebilmemiz için de şu sorulara cevap aramak gerekir;

Filistin neresi?

İsrail neresi?

Yahudilere göre Filistin neresi?

Filistinlilere göre İsrail neresi?

Kudüs kim için ne kadar önemli?

Bu sorular Yahudilerin ve Filistinlilerin yapmış oldukları açıklamalar dikkate alınarak cevaplanacaktır. Böylelikle bu bölge ile deneyim kazanmış kişilerin gözünden bu sorunu incelemiş olacağız.

Anahtar Kelimeler: Kenan Bölgesi, Siyonizm, Antisemitizm, Algı, Yer, Mekan, Kimlik