Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2001
Tezin Dili: Almanca
Öğrenci: Ahu Neval Onan
Danışman: METİN SAĞMANLI
Özet:Günümüzde yönetim muhasebesi ve buna bağlı olarak şirket içi hesaplamalar kontrol ve yönlendirme aracı olarak büyük önem taşımaktadır. Amprik araştırmalar özellikle çok uluslu şirketlerde maliyet hesaplamalarının gittikçe daha detaylandığını ve yaygınlaştığını göstermektedir. Her işletme devamlılığını sağlayabilmek, piyasadaki yerini koruyabilmek ve rakiplerinin önüne geçebilmek için öncelikli olarak maliyetlerini karşılayabilmeyi amaçlar. Uzun vadede sadece maliyetleri karşılamak yeterli olmadığından, aynı zamanda belli bir kar payının da yakalanması gerekmektedir. Maliyetleri karşılayacak gelirleri elde edebilmek için ise, öncelikle tüm maliyetlerin gerçek büyüklükleri ile bilinmesi gerekmektedir. Çünkü ancak gerçek maliyetler üzerinden işletmenin devamını sağlayacak satış fiyatlarının bulunması mümkün olacaktır. Bu görevi işletme içi hesaplamaları ile maliyet ve yönetim muhasebeleri üstlenmektedir. Uzun vadede tüm maliyetlerin, fiili maliyetlerle beraber hesabi maliyetlerin de karşılanması zorunludur. Hesabi maliyetler finasman muhasebesinde gider karşılığı hiç bulunmayan veya sadece kısmen hesaplanan maliyet kalemleridir ki, bunlar hesabi amortisman giderleri, hesabi faiz giderleri, hesabi kira giderleri, hesabi risk giderleri ve hesabi maaş giderlerinden oluşmaktadır. İşletmelerde hesabi maliyet uygulamalarının yaygınlaşmasında tüm maliyet kalemlerinin karşılanması zorunluluğunun yanında, alternatif gelirlerin de işletme içi hesaplamalarda gilmesi gerektiği görüşü etkili olmuştur. Maliyet muhasebesinin maliyet değerlerini masraf merkezlerine göre kesin ve doğru olarak hesaplama kaygısı da hesabi maliyet uygulamarının artmasındaki bir diğer nedendir. Hesabi maliyet uygulamaları içersinde özellikle hesabi faiz ve hesabi amortisman kalemlerinin öne çıktığı görülmektedir. Teoride hesabi maliyetlere ilişkin detaylı yöntemler tartışılmaktadır. İşletme içi uygulamalar ile teorideki uygulamalar karşılaştırıldığında bazı farklılıklar görünmektedir. Çünkü işletmeler her ne kadar doğru ve güvenilir verilerle çalışmayı hedefleseler de, bu çalışmalara karşılık gelen zaman ve maliyet boyutlarını da hesaba katarak işletmede köklü sistem değişiklikleri gerektiren uygulamalardan kaçınmaktadır. Fakat olası uygulama farklılıklarına rağmen hesabi maliyetler şirketler için planlamaların yapılmasında ve kararların alınmasındaki önemini korumaktadır. Çünkü bu maliyetlerin gözardı edilmesi şirketin devamlılığını tehdit edici bir unsur olacaktır. Zusammenfassung Als ein Führungsinstrument gewinnen innerbetriebliche Kalkulationen im Laufe der Zeit immer mehr an Bedeutung. Jedes Unternehmen bezweckt kostendeckend zu arbeiten und auch ein Gewinn zu erwirtschaften, um sein Überleben zu sichern. Sollen die Kosten gedeckt werden, müssen sie bekanntgegeben werden. Erst dann kann man einen kostendeckenden Preis als Angebotspreis ermitteln. Diese Aufgabe übernimmt die Kostenrechnung mit der Kalkulation der betrieblichen Leistungen. Bei der Ermittlung der kostendeckenden Preise spielen die kalkulatorische Kostenberechnungen eine große Rolle, weil langfristig alle Kosten zu decken sind. Kalkulatorische Kosten sind solche Kosten, denen entweder kein Aufwand oder Aufwand in anderer Höhe in der Finanzbuchhaltung gegenübersteht. In der Praxis stellt die Deckung der vollen Kosten ein unstrittiges Mindestziel. Dies ist der Hauptgrund für das Rechnen mit kalkulatorischen Kosten. Der verbreitete Ansatz kalkulatorische Kosten hängt auf der anderen Seite von der Theorie der Opportunitätskosten ab. Differenzieren nach Kostenstellen und Kostenplätzen wegen Streben nach Kalkulationsgenauigkeit ein anderer Grund für den Ansatz von kalkulatorischen Kosten. Im einzelnen betrift dies vor allem den Ansatz kalkulatorischer Abschreibungen sowie die Berechnung der kalkulatorischen Wagnisse, kalkulatorischen Unternehmerlöhnen, Eigenkapitalzinsen und Eigenmieten. Emprische Untersuchungen zeigen, daß kalkulatorische Kostenberechnungen in betriebswirtschaftlichen Kalkulationen immer mehr Einsatz finden. Trotz den möglichen Bewertungsverschiedenheiten sind kalkulatorische Kosten von großer Bedeutung für das Unternehmen. Als entscheidungsrelevante Kosten kann man ihre Rolle und Funktionen im Unternehmen nicht außer Acht lassen. Die sind Steuergrößen, die bei der Bildung von Handlungsalternativen durch die Unternehmensleitung mitberücksichtigt werden. Die müssen aufjedenfall berechnet werden, um das Überleben der Unternehmung zu sichern. Denn eine mögliche Vernachläßigung bedroht langfristig die Unternehmensexistenz.