Sergi-i Umumi-i Osmani, 1863


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2003

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Sevilay Kasap

Danışman: UFUK GÜLSOY

Özet:

Sultan Abdülaziz döneminde tarım ve sanayiinin gelişmesine katkı sağlamak amacıyla açılan Sergi-i Umumî-i Osmanî, Osmanlı Devleti'nin 1863 yılında düzenlemiş olduğu ilk uluslararası sergidir. Nakliye masrafları devlet tarafından karşılanarak ve gümrük resminden muaf olduğu halde yurt içinden ve yurt dışından gönderilen ürün ve eşyalar Sultanahmed Meydanı'nda sergi için yapılan iki ayrı binada teşhir edilmiştir. Ayasofya Camisi ile Sultanahmed Camisi arasında yapılan asıl sergi binasındaki ürün ve eşyalar ziyaretçiler tarafından beğeniyle karşılanarak satın alınmıştır. Fakat çoğunluğu Avrupa'dan gönderilen tarım alet ve edevâtının sergilendiği iki dikilitaşın arasındaki ek sergi binasındaki eşyalar beğeniyle karşılanmasına rağmen çok fazla alıcı bulmamıştır. Bunun nedeni, Osmanlı Çiftçisi'nin kullanımını bilmediği ve kendisine pahalı gelen bu alet ve edevâta para yatırmaktan çekinmesidir. Bu durum üzerine, Bâbıâli gayet korumacı bir yaklaşımla devreye girerek, bunları "numune" ve "model" teşkil etmesi bakımından satın alıp Hazine-i Hümayun Çiftlikleri'nde kullanıma sunmuştur. Beş ay süre ile açık kalan sergiyi yurt içinden ve yurt dışından birçok turist, tüccar ve çiftçi ziyaret ederek, yerli ve yabancı malları bir arada görebilme imkanına sahip olmuştur. SUMMARY Sergi-i Umumî-i Osmanî which was opened in 1863 during the reign of Sultan Abdülaziz to improve industry and agriculture was the first international exhibition held by the Ottoman State. The exhibition whose transportation cost was subsidized by the state was exempt of tax. And the products and goods - foreign and local, were exhibited in two different buildings in Sultanahmed Square. The customers and visitors bought with a great interest goods and products exhibited in the main exhibition building situated between Hagia Sophia and Sultanahmed Mosque (Blue Mosque). They also showed interest in agricultural equipment and tools exhibited within the second building situated between the obelisks, but compared to the main building they did not buy so much. As the Ottoman farmers had no idea about the tools in question and considered them as extremely expensive, they did not want to make such an investment. In this situation, with a new insight towards protecting its citizens, the state bought the equipment and tools exhibited in the second building, presented them as "samples" and "models" and put them in use in the farms of the State's Treasury (Hazine-i Hümayun). The exhibition was visited during five months by foreign and local tourists, merchants and farmers who had the opportunity to see all foreign and local goods altogether in one center.