Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sezai Korkmaz
Danışman: ALİ ULVİ MEHMEDOĞLU
Özet:Bu çalışmada siber zorbalık/mağduriyet, problemli internet kullanımı, kişilik özellikleri ve dindarlık ilişkisi ele alınmıştır. Ayrıca bu değişkenlerin demografik duruma göre farklılıkları da araştırılmıştır. Siber zorbalık/mağduriyet, problemli internet kullanımı, kişilik özellikleri ve dindarlık arasındaki korelasyon ve regresyon ilişkisi ele alınmıştır. Son olarak dindarlığın problemli internet kullanımı ile siber zorbalık arasındaki ilişkisinde aracı değişken etkisi incelenmiştir. Araştırma modeli iki farklı metotla yapılmıştır. Teorik veya kavramsal çerçevede dokümantasyon metodu, uygulama bölümünde ise (anket bulgularında) ilişkisel tarama metodu kullanılmıştır. Çalışmada hem anket hem de görüşme tekniği kullanılmıştır. Görüşme yönteminde, bireylerle görüşülüp elde edilen verilere içerik analizi yapılmıştır. Araştırmada 1130 kişiye anket uygulanmış ve 20 kişiyle görüşme gerçekleştirilmiştir. Ankete katılan örneklem grubu farklı meslek gruplarından 16-55 yaşları arasında kişilerden oluşmuştur. Görüşmeye katılanlar yaş aralığı ise 17-40 yaşlarındandır. Araştırmada kişisel bilgi formu, Yenilenmiş Siber Zorbalık Envanteri, Genelleştirilmiş Problemli İnternet Kullanım Ölçeği-2, On Maddeli Kişilik Ölçeği ve Dindarlık Ölçekleri ve yarı-yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Anket verilerinin analizi IBM SPSS Statistics-20 ve AMOS-21 programlarıyla yapılmıştır. Çalışmada dindarlık ile siber zorbalık/mağduriyet ve problemli internet kullanımı arasında negatif yönde korelasyon ilişkisi olduğu tespit edilmiştir. Dindarlık siber zorbalık/mağduriyet ve problemli internet kullanımını yordamaktadır. Dindarlık ile kişilik özellikleri arasında içedönüklük arasında anlamlı düzeyde ilişki bulunmazken dindarlık ile dışadönüklük arasında anlamlı düzeyde ilişki olduğu görülmüştür. Dindarlık içedönüklük boyutunu yordamazken dışadönüklük boyutunu yordamaktadır. Problemli internet kullanımı ile siber zorbalık/mağduriyet arasında pozitif yönde anlamlı derecede korelasyon ilişkisi bulunmuştur. Problemli internet kullanımı siber zorbalık ve mağduriyeti yordamaktadır. Ayrıca problemli internet kullanımı ile siber zorbalık ilişkisinde dindarlık kısmi olarak aracı değişken görevi görmektedir. -------------------- The main objective of the current study was to analyze the relationship between cyberbullying/victimization, problematic internet usage, personality traits and religiosity. In the study, these main variables have been examined according to the socio-economic status. In addition, the mediating effect of religiosity on the relationship between problematic internet use and cyber bullying was examined. Both qualitative and quantitative approaches were used for the research. The grounded theory is based on documentation. A relational screening model was used through the quantitative approach. In the interview method, content analysis was conducted. The survey participants of the current study consisted of 1130 persons, who are of the age between 16-55, and 20 people who are of the age between 17-40, all from across Turkey who have been interviewed through a semi-structured interview protocol. In the present research, personal information were used to form the Revised Cyberbullying Inventory, Generalized Problematic Internet Use Scale-2, Ten Item Personality Scale and Religiosity Scales and semi-structured interview protocol. Data were analyzed using IBM SPSS Statistics-20 and AMOS-21. Results of the current study pointed that there are relations between cyberbullying/victimization, problematic internet usage, extraversion dimension of personality traits and religiosity. It was found that there is a negative correlation between religiosity with cyberbullying/victimization and problematic internet use. Religiosity predicts cyberbullying/victimization and problematic internet use. There was no significant relationship between religiosity and introversion, but there was a significant relationship between religiosity and extraversion. Religiosity predicts extraversion. It has been found that the problematic internet use is in a positive correlation with cyberbullying/victimization. Moreover, the problematic internet use predicts cyberbullying/victimization. In addition, religiosity is partially mediating in the relationship between problematic internet use and cyberbullying.