Eğitim harcamaları, sağlık harcamaları ve milli gelir ilişkisi: OECD ülkeleri için panel bootstrap modelleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ekonometri Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÖMER SARIGÜL

Danışman: Turgut Ün

Özet:

Bu çalışmada beşeri sermaye modeline ulaşılana dek tarihsel süreç içerisinde birçok büyüme modeli, teorileri oluşturulmuş olup bu modellerin her bir yeni dönem için bir önceki dönemi referans alarak noksan kaldıkları tarafları reforme ettikleri gözlenmiştir. Ulaşılan en kapsamlı pozitif dışsallığı yaratan içsel büyüme modellerinin bir varyasyonu olan beşeri sermaye modeli üzerinde hemfikir olunmuştur. Beşeri sermaye yatırımı mevcut gelişmiş ülkelerin beşeri sermaye artırımından bihaber durumda olan az gelişmiş ülkelere kıyasla çok daha önde olmaları ve gelişmekte olan ülkelerin ise yakalamak istedikleri atılımı beşeri sermaye yatırım yaparak elde edebilecekleri kanaatine varılmıştır. Beşeri sermaye modelinin ülkeler üzerindeki yaratacağı pozitif katkı için kullandığı kanallar eğitim ve sağlık harcamaları ile bireysel gelişim ve nitelikli işgücü yaratma amacı ile devletlerin harekete geçmesi ve bu sayede katma değeri yüksek reel üretimler elde edilerek sürdürülebilir bir ekonomik büyüme, milli gelir yaratma refahına erişmektir. Gerçekleştirilen çalışmada beşeri sermaye ile ilgili ölçümler, beşeri sermayenin ülkelerin kalkınma ve gelişmişlik düzeyi ile ilgili bağıntısı incelenmiştir. OECD’den seçilmiş 19 ülke üzerinde 1975-2015 dönemi aralığında panel veri analizi uygulanarak hem zaman hem yatay kesit boyutunda ekonometrik analizler gerçekleştirilmiş olup, elde edilen sonuçlar neticesinde ülkelerin beşeri sermaye üzerine yapmış ve yapacak oldukları yatırımlar ile büyüme oranları arasında doğrudan pozitif bir ilişki olduğu görülmüştür. -------------------- In this study, it is observed that a lot of growth models, theories are developed to reform previous models to achive the human capital model throughout the historical process. It is agreed on the human capital model, which is a variation of the internal growth models that create the most advanced positive externality achieved. Developed countries which have human capital investments are far ahead compared to less developed countries which has even no idea about increasing of human capital, and it is clear that developing countries can make a move with doing human capital investments. The ways that human capital models make a positive contribution on governments are education, health expenses and take an action og governments for individual developments and creating qualified labor force. By this way, governments achieve sustainable economic growth and national income generation welfare by achieving high value added real productions. The relationship between human capital and developing level of countries is analyzed in this work. 19 countries of OECD members data between 1975-2015 are selected and analyzed with panel data. According to the results, it is seen that there is a direct positive relationship between the investments made by the countries on human capital and their growth rates.