Vergi usul kanununda emtia değerlemesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İktisat Fakültesi, Maliye Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: RANA KAPLAN

Danışman: ERKAN AYDIN

Özet:

VERGİ USUL KANUNUNDA EMTİA DEĞERLEMESİ Vergi Usul Kanununun 258.maddesine göre değerleme, “bir iktisadi kıymetin belli bir zamandaki değerinin tespit edilmesidir”. Emtia, bir işletmenin gerek üreterek gerek satın alarak satışa hazır bulundurduğu iktisadi kıymetlere denmektedir. Emtia değerlemesi Vergi Usul Kanunları hükümlerince maliyet bedeli ile yapılmaktadır. Maliyet bedeli, VUK’ nun 262’inci maddesinde tanımlanmıştır. Bu maddeye göre maliyet bedelinin oluşması için; iktisadi bir kıymet iktisap edilmeli veya değeri artırılmalıdır ve değer arttırmaya ilişkin bir ödeme ve/veya gider olmalıdır. Yurtiçinde satın alınan emtianın maliyetine, satın alma maliyeti, malın işyerine getirilmesine kadar ödenen nakliye ve sigorta giderleri, alış komisyonları, emtia tedariki ile ilgili finansman giderleri girmektedir. İthal edilen emtianın maliyetine ise, yurt dışından alınan emtianın maliyetine ek olarak gümrük komisyonu, depo giderleri, emtianın yurtiçine kadar getirilmesine kadar yapılan nakliye, sigorta giderleri, ithalat teminatları için yapılan giderler yer alır. Emtianın işletme stoklarına girdiği tarihe kadar oluşan kur farklarının ve faiz giderlerinin maliyete atılması zorunludur, daha sonra oluşan kur farklarının malın maliyetine atılması ya da gider yazılmasının ihtiyari olması bu durumun işletme tarafından ilgili yıl vergi yükünün ayarlanabilmesine imkan vermektedir. Satın alınan emtiada oluşan vade farklarında, mal satışına kadar doğan vade farkları malın maliyetine eklenir, mal satıldıktan sonra doğrudan gider kaydedilmelidir. İmal edilen emtianın maliyetine ise, mamulün imal edilmesinde kullanılan hammadde veya ilk madde maliyeti, mamule isabet eden direkt ya da endirekt işçilik ve genel imal giderleri girmektedir. Ayrıca bunların dışında bir de değeri düşen mallar söz konusudur. Değer düşüklüğü meydana gelen emtialar, yıl sonlarında değeri düşmemiş mal gibi maliyet bedeli ile ya da Takdir Komisyonunun tespitine göre değerlenir.