Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Pınar Tepe
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Ayşe Nilüfer Özaydın
Özet:
Bu çalışmada,
2005 yılına kadar Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim
Dalı’nın eğitim ve araştırma bölgesi olan Ümraniye ilçesinde,2017’de üreme
sağlığı hizmetlerininve Ümraniye’de yaşayan, doğurganlık çağındaki kadınların üreme
sağlığı ile ilgili durumlarının ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi
hedeflenmiştir.
Kesitsel tipte bir çalışmadır. Çalışma popülasyonu,2017
yılında Ümraniye’de yaşayan“15-49 yaş evli/evlenmiş”kadınlardır. Küme örnekleme
yöntemi kullanılarak, 30 kümede 289 kadınla başarılı görüşme yapılmıştır. Verilerin
toplanmasında yüz yüze görüşme tekniği ile, .r tek
bir araştırmacı tarafından veri toplanmıştır. Kadınlarla, kendi evlerinde
görüşülmüştür.
Kadınların yaş ortalaması 35,7 ±7,5 yıl, minimum 18, maksimum 49 ve
medyan yaş 36’dır.Ortalama hane halkı
büyüklüğü 4,4 kişidir. Kadınların %74,4’ü halen gebeliği önleyici herhangi bir
yöntem, %49,8’si halen herhangi bir modern yöntem kullandığını söylemiştir.Modern
yöntemler arasında en sık kondom (%22,5) ve ikinci sıklıkta rahim içi araç (RİA)
(%15,2) kullanılmaktadır.Kadınlar, kullandıkları RİA’nın%16,3’ünüaile sağlığı
merkezlerinden (ASM) ve %37,2’sini ise Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması(AÇSAP)
merkezlerinden temin etmişlerdir.Kondomun başlıca temin yeri ise eczane (%43,5)
ve market/dükkân (%26,1) olmuştur.Toplam aile planlaması talebi %92,3 ve
karşılanmamış talep ise %8,4’tür. Çalışmamızdaki kadınların sahip olmak
istedikleri ideal çocuk sayısı 2,7 çocuktur. Çalışmamızda yaşam boyu
kendiliğinden düşük oranı %26,2 ve isteyerek düşük oranı %9,7’dir. 30-49 yaş
arası kadınlarda serviks kanseri için, hayat boyu en az bir kez tarama yaptırma
oranı %69 iken, 40-49 yaş arası kadınlarda hayat boyu en az bir kez mamografi
çektirme oranı %37,6’dır.Serviks kanseri için
tarama yaptıran iki kadından biri mamografi çektirirken, tarama yaptırmayan
yaklaşık 6 kadından biri mamografi çektirmiştir(p=0,004).
Toplam
aile planlaması talebi yüksek olan yani kontrasepsiyon farkındalığı yüksek olan
çalışma popülasyonumuzda; modern yöntem kullanımının arttırılması için;ilk
başvuru yeri olan ASM’lerde daha etkili ve daha nitelikli danışmanlık
verilmesi, yöntem temini için yeterli kaynağın sağlanması amacıyla, ilgili
düzenlemelerin yapılması ve var olan düzenlemelerin ise daha etkin kullanılması
yararlı olabilir. Serviks kanseri için tarama yaptıran kadınlarda,
yaptırmayanlara göre mamografi çektirme oranı 3 kat daha fazladır. Bu da
koruyucu sağlık hizmetlerinin bütüncül bir yaklaşım içerisinde verilmesi
gerektiğini desteklemektedir. Kadınların farklı tarama
hizmetlerini beraber, aynı kurumdan alabilmesi ve yine aynı kurumdan bu
hizmetler için kadınlara danışmanlık verilmesi, kadınların tarama programlarına
katılımını ve uyumunu arttırabilir.