Obama döneminde ABD’nin Ortadoğu politikasının Türkiye-Irak bölgesel Kürt yönetimi (Ibky) ilişkilerine etkisi : karşılıklı bağımlılık kuramı üzerinden bir değerlendirme


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Özgür Tepe

Danışman: MERVE ÖZDEMİRKIRAN EMBEL

Özet:

Bu tez, ABD’nin Başkan Barack Obama döneminde Ortadoğu'ya yönelik değişen dış politika yaklaşımı ve araçlarının, Türkiye-IBKY ilişkilerine nasıl bir etkisi olduğu temel sorusuna cevap bulmaya çalışmaktadır. Bu bağlamda, Obama döneminin barışcı-müzakereci, çok taraflı ve bölgesel aktörlere dinamik yaratabilme fırsatı verdiği dış politika anlayışının söz konusu olan ilişkiye etkisini analiz etmeyi amaçlamaktadır. 1970’lerle birlikte uluslararası sistemin yapısında yaşanan dönüşüm, ekonomik araçları, siyasal düzen içerisindeki ilişkilerin boyutunu farklılaştırması açısından önemli kılmaktadır. Bu dönüşümden, devletlerin dış politika yöntem ve araçları da etkilenmekte hatta değişmektedir. Çalışmada, analiz aracı olarak Robert Keohane ve Joseph Nye’ın “güç ve karşılıklı bağımlılık” teorik yaklaşımı kullanılacaktır. Devletler arasında giderek artan karşılıklı bağımlılık ilişkisi, yerleşik realist teorinin askeri güç ve ulusal çıkar şeklindeki güvenlik kaygısı yaklaşımını geride bırakarak ekonomik işbirliği süreçlerini oluşturması açısından önemli bir kuramsal değere sahiptir. Bu bağlamda, Obama Dönemi Ortadoğu politikasının Türkiye-IBKY ilişkilerinde ne şekilde ve nasıl bir “fırsat alanı” ortaya çıkardığı sorusundan hareket edilerek, Türkiye-Irak Bölgesel Kürt Yönetimi arasındaki yaşanan yakınlaşmanın boyutları ve sınırlılıkları ifade edilen kuramsal yaklaşım ile analiz edilecektir. Bu doğrultuda, 2008-2016 yılları arasında oluşan ekonomik ve kültürel entegrasyon sonrası enerji ve ticaret alanlarında gelişen ekonomik ilişkiler, karşılıklı bağımlılık temelinde açıklanmaya çalışılacaktır. -------------------- This thesis tries to find how to respond the fundamental questions that have an impact on Turkey-IBKY relationships US President Barack Obama period changing approaches and instruments of foreign policy towards the Middle East. In this context, it aims to analyze the impact of the foreign policy approach that the Obama era provided for the peaceful-negotiating, multilateral and regional actors to create dynamic opportunities. The transformation in the structure of the international system with the 1970s makes economic tools important in terms of differentiating the dimension of the relations within the political order. Foreign policy methods and instruments of states are also affected by this transformation and even change. In this study, Robert Keohane and Joseph Nye's “power and interdependence” theoretical approach will be used as the analysis tool. The increasing interdependence relationship between states has an important theoretical value in terms of establishing economic cooperation processes by leaving established realist theory behind the security concern in the form of military power and national interest. In this context, what in the Obama Period Middle East policy of the Turkey-IBKY relationships form and how an "opportunity space" by moving the question posed, Turkey and the Iraqi Kurdish Regional expressed rapprochement size and limitations experienced between management will be analyzed with theoretical approaches. In this direction, economic relations developed in the fields of energy and trade after economic and cultural integration between 2008 and 2016 will be explained on the basis of interdependence.