Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İletişim Fakültesi, Gazetecilik Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÖKSEL BASMACI
Danışman: Hüseyin Barış Doster
Özet:İnsan hakları bağlamında değerlendirilen basın özgürlüğü, uygar ve demokratik rejimin en temel gereklilikleri arasında yer almaktadır. Bu nedenle basın özgürlüğünün sağlanması adına, yerel ve uluslararası olarak çeşitli yasal kodlar geliştirilmiştir. Bu noktada, söz konusu düzenlemelerin hangi fikir ve sistem etrafında oluşturulduğu kritik bir öneme sahiptir. Bu doğrultuda yürütülen çalışma kapsamında, tek parti ve koalisyon hükümetleri tarafından çıkarılan ve değiştirilen basın kanunları, basını ilgilendiren diğer uygulamalar ve basının dönem içindeki koşulları ele alınmıştır. Buna istinaden, basının hangi hükümet sisteminde daha özgür olduğunu ve basına ilişkin yasal düzenlemelerin hangi çerçevede şekillendiğini ortaya koymak amaçlanmıştır. Tarihsel araştırma yönteminin esas alındığı çalışmada, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne ait resmi belgelerden, kaynaklardan ve yazılı metinlerden yararlanılmıştır. Çalışmanın sonucunda, tek parti ve koalisyon hükümetleri dönemlerinde basın özgürlüğünün sınırlı olduğu, basın üzerinde baskıcı ve denetimci bir sistemin kurulduğu görülmüştür. Ayrıca dönemin siyasal, ekonomik, hukuki ve sosyal unsurlarının da basına yönelik alınan kararlarda ve uygulamalarda, belirleyici bir rol oynadığı sonucuna varılmıştır. -------------------- The freedom of the press, which is considered in the context of the human rights, is one of the most fundamental requirements of the civil and democratic regime. Therefore, various legal codes have been developed locally and internationally in order to ensure freedom of the press. At this point, in which idea and system these arrangements are built around has a critical importance. Within the scope of the study that is conducted out in this direction, press laws which are issued and changed by the one-party and coalition governments, the other media-related practices and the conditions of the press in the period were discussed. With regarding to this aspect, this thesis is aimed to determine in which government system press could be freer and in which frame these legal regulations were significantly regulated about press. This study is based on historical research methods. Furthermore; official documents, sources and texts of the Grand National Assembly of Turkey were used. As a result of the study, it is analyzed that the freedom of the press was limited during the one-party and coalition governments, and that repressive and supervisory system was established on the press. The clues of the establishment of the repressive and supervisory system is observed as well. In addition, it is concluded that the political, economic, legal and social elements of the period played a decisive role in the decisions and practices taken against the press.