Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÖMER FARUK ÇELİKEL
Danışman: LEVENT DENİZ
Özet:Bu araştırmanın amacı ortaokul öğrencilerinin okul öğrenci meclislerine ilişkin tutumlarının incelenmesidir. Araştırmada karma yöntemin desenlerinden gömülü desen kullanılmıştır. Gömülü desenlerde bir yöntem diğerine göre daha öncelikli ve ağırlıklıdır. Bu araştırmada da tarama modeline dayalı olarak tasarlanan nicel kısım ağırlıklı olarak ön planda yer almıştır. Bu kapsamda ortaokul öğrencilerinin okul meclislerine ilişkin tutumları incelenmiş ve tutumlarının çeşitli değişkenlere göre (cinsiyet, sınıf, okul türü, okul veya sınıf temsilcisi olma, sınıf temsilciliğine aday olma, aile ortamını bulma düzeyi) farklılaşma durumları sorgulanmıştır. Araştırmada ikincil olarak nitel bir yaklaşım çerçevesinde öğrencilerle görüşmeler yapılarak okul öğrenci meclislerine ilişkin görüşleri derinlemesine alınmaya çalışılmıştır. Araştırmanın nicel kısmındaki örneklem, 2015-2016 eğitim öğretim döneminde İstanbul ilinin 5 farklı ilçesindeki ortaokul, özel ortaokul ve imam hatip ortaokulunda okuyan 1000 öğrenciden oluşmaktadır. Öğrencilerin okul öğrenci meclislerine yönelik tutumları Yıldız Baklavacı ve Deniz tarafından geliştirilmiş olan Okul Öğrenci Meclisi Tutum Ölçeği kullanılarak belirlenmiştir. Araştırmanın nitel kısmında ise 30 öğrenci ile görüşme yapılmıştır. Öğrencilerin görüşleri araştırmacı tarafından hazırlanmış olan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile alınmıştır. Araştırmanın verileri nicel kısımda SPSS 15.0 programı aracılığıyla betimsel ve karşılaştırma testleri yapılarak nitel kısımda ise içerik analizi yapılarak çözümlenmiştir. Araştırmadan elde edilen belli başlı sonuçlar şu şekildedir: Ortaokul öğrencilerinin okul öğrenci meclislerine ilişkin genel tutumları ile ölçeğin alt boyutları olan işe yararlılık, görev alma ve cinsiyete dayalı önyargılara ilişkin tutumlarının yüksek düzeyde olduğu, demokratik kazanımlara ilişkin tutumlarının ise orta düzeyde olduğu saptanmıştır. Kız öğrencilerin okul öğrenci meclislerine yönelik işe yararlılık, görev alma ve cinsiyete dayalı önyargılar tutumları ile genel tutumlarının erkek öğrencilere göre daha olumlu olduğu görülmüştür. Ayrıca öğrencilerin okul meclisine yönelik tutumlarının sınıf seviyelerine göre farklılaştığı belirlenmiştir. Demokratik kazanımlar, işe yararlılık, görev alma ve genel tutumlarının sınıf seviyesi yükseldikçe olumsuzlaştığı görülmüştür. Bununla birlikte imam hatip ortaokulu ve devlet ortaokulu öğrencilerinin tutumları arasında farklılık olmadığı, devlet ortaokulu ve imam hatip ortaokulu öğrencilerinin özel ortaokulları öğrencilerine göre tutumlarının daha olumlu olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerden sınıf veya okul temsilcisi yapmış öğrencilerin okul öğrenci meclisine yönelik görev alma, cinsiyete dayalı ön yargılar boyutları ve genel tutumlarının bu görevleri yapmamış öğrencilere göre daha olumludur. Ayrıca aile ortamının tamamen demokratik olduğunu düşünen öğrencilerin okul öğrenci meclisine yönelik demokratik kazanımlar, görev alma, cinsiyete dayalı ön yargılar boyutları ve genel tutumlarının daha olumlu olduğu görülmüştür. Anahtar kelimeler: Okul Öğrenci Meclisi, Tutum, Demokrasi Eğitimi, Demokratik Eğitim, Okulda Demokrasi ABSTRACT The aim of this research is to examine the middle school students’ attitudes toward the school student councils. In this research, mixed research methodology (embedded research design) is used. In embedded research desings, a particular method is indispensable compared to the other methods. In this research, a quantitative part which is designed on the basis of a survey model is conducted primarily. Within this framework, the attitudes of middle school students toward the school student councils have been examined, and the differences in their attitudes based on some variables (gender, classroom, type of school, being an agent of a classroom or a school, being a candidate for the agency of classroom and the level of being able to find the family environment) have been questioned. In the second phase the opinions of students toward school student councils have been collected via interview. The sample of the research in the quantitative phase was composed of 1000 students from public middle schools, private middle schools and Islamic divinity middle schools from five different districts of Istanbul in 2015- 2016 school year. School Student Council Attitude Scale which was developed by Yıldız Baklavacı and Deniz used to investigate the students’ attitudes toward school student councils. In the qualitative phase of the research the opinions of students (n:30) collected via semi structured interview form developed by the researcher. The data was analyzed with descriptive and difference tests using SPSS (15.0) software in the quantitative phase and content analyse in the qualitative phase. Some of the main results are as follows: (1) Students have positively high attitudes toward school student councils in general and in usefulness, responsibilities and genders bias sub scales. However, the attitudes toward democratic gains were found in moderate level. (2) Female students have more positive attitudes in general and usefulness, responsibilities and gender bias sub scales than male students. (3) The attitudes of the students toward the school student councils vary depending on the levels of the classrooms. It is seen that democratic gains, usefulness and general attitudes are getting negative while the level of a classroom is getting higher. (4) The students from public middle schools and Islamic divinity middle schools have more positive attitudes than the students from private middle school. (5) The attitudes of students who were elected as a class or school representative are more positive than the ones who weren’t. (6) The students who reported their family environment completely democratic have more posite attitudes toward school student councils than the student coming from less democratic family environments. Keywords: School’s Student Council, Attitude, Democracy Education, Democratic Education, Democracy at School