Mustafa Özçelik'in eserlerinde eğitici unsurların tespiti ve değerlendirilmesi

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkçe Ve Sosyal Bilimler Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ŞADİ OĞUZHAN

Danışman: Mahmut Babacan

Özet:

        Bu araştırmanın amacı, günümüzün yaşayan eğitimci yazar ve şairlerinden Mustafa Özçelik’in eserlerinde, okurları toplumsal ve evrensel bağlamda olumlu sayılan davranışlara yönlendiren eğitici unsurların bulunup bulunmadığını ve varsa nasıl aktardığını tespit etmektir.  

        Çalışmamızda kitap incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Veriler, içerik analizi tekniğiyle çözümlenmiştir. Örneklem grubu, Özçelik’in 4 hikâye, 3 roman, 7 şiir ve 7 deneme kitabından ibarettir. Özçelik’in çok sayıda eseri bulunmakla birlikte, sadece inceleme konumuza uygun olanları dikkate alınmıştır.

        Sanatçının hayatı ve edebî kişiliği hakkında bilgi toplandıktan sonra,  ilgili kitapları temin edilmiş, söz konusu eserler okunup özetlenerek, eğitici unsurlar içeren mesajlar belirlenmiştir. .    

        Yaptığımız incelemede, yazarın İslâm akâidine bağlı ‘’Müslüman Türk’’ bakışına sahip olduğu; eserlerinde yer alan eğitici unsurları İslâmî yaşayış esasları etrafında ördüğü ve mesajlarını çoğunlukla doğrudan öğüt ve telkin yoluyla aktardığı gözlenmiştir.

        Hikâye ve romanlarda yer alan aktarımlar; okullar, öğretmenler, aileler ve sosyal çevrenin okul çağındaki çocuklar ve gençlere olumlu davranış biçimlerini benimsetmeye yönelik çabalarını destekleyecek niteliktedir. Eğitimin ömür boyu süren bir gereksinim olduğunu kabul edersek, şiirler ve denemeler de bütün bir okur kitlesini kavramaktadır. 

       Eğitim belli yaşlarda okullarda verilmekle beraber, ders saatleri dışında kalan zamanlarda ve  okul sonrası dönemlerde de öğrenmenin sürdüğü ve sürmesi gerektiği bilinen bir gerçektir. Bu bakımdan, eğitim süreci okullar ve öğretmenlerle sınırlı değildir. İnsanlık tarihinin hemen bütün dönemlerinde edebiyatın doğrudan veya dolaylı olarak toplumu kuşatıcı, aydınlatıcı, yönlendirici ve eğitici etkisinin olduğu bilinmektedir. 

       Mustafa Özçelik’in, hitap ettiği herbir kitleye uygun bir dil ve anlatım biçimi kullandığı kitaplarıyla, edebiyatı, inandığı değerleri topluma benimsetmek için bir araç olarak kullandığını söyleyebiliriz. Nüfusunun büyük bir kısmı müslüman olan Türk toplumunun Özçelik’in eserlerini okunmasında fayda olduğu; bu bakımdan öğrenci, öğretmen ve aileler da referans alınabileceği, konuyla ilgili araştırmalarda başvuru kaynağı olarak değerlendirilebileceği kanısına varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Eğitim, eğitici unsurlar, değerler, Mustafa Özçelik.