Enerji iletim hatlarının oluşturduğu elektrik ve magnetik alanların canlılar üzerindeki etkileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Mekatronik Mühendisliği Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2000

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SEVİL KOÇYİĞİT

Danışman: MUSTAFA CANER AKÜNER

Özet:

Elektrik enerjisi vazgeçilmez bir enerji türüdür. Ülkemizde kalkınma düzeyine ve nüfus artışına bağlı olarak elektrik enerjisine olan talep de artmaktadır. Artan enerji talebinin karşılanması ve enerjinin büyük yerleşim merkezlerine büyük uzaklıklardan en ekonomik yoldan iletilmesi gerekmektedir. Bu amaçla, günümüzde yaygın olarak yüksek gerilimli enerji iletim hatları kullanılmaktadır ve bu hatların çevresinde yüksek elektrik ve manyetik alanlar oluşmaktadır. Günlük yaşantımızda hemen hemen her yerde geniş şekilde kullanılan elektrik enerjisinin zararlarının varlığı her zaman merak konusu olmuştur. İnsanlar işleri gereği elektrik ve manyetik alanlar ile sürekli karşı karşıya kalmaktadırlar. Evlerinde bazen saatlerce televizyon karşısında oturmaktadırlar. Ayrıca özellikle büyük şehirlerimizde bazı yerleşim alanlarıyla enerji iletim hatları adeta iç içe geçmiş durumdadır. Bu nedenlerle insanlar, çevresindeki diğer canlılarla beraber doğal ya da yapay olarak oluşan elektrik ve manyetik alanların etkisi altındadırlar. Bu alanların, alanın büyüklüğüne ve frekansına bağlı olarak canlılar için zararlı olabilecek etkileri vardır. Bu çalışmada, birinci bölümde, öncelikle metinlerin daha iyi anlaşılabilmesi için, elektrik ve manyetik alanlar konusu ele alınmış, biyolojik dokuların elektriksel özelliklerine yer verilmiş, çok sayıda tıbbi ve biyolojik terimin bulunması sebebiyle bunlarla ilgili açıklamalar yapılmıştır. İkinci bölümde, elektrik enerjisinin iletimi ve dağıtımı hakkında bilgiler verilmiştir. Üçüncü bölümde, elektrik ve manyetik alanların canlılar üzerindeki etkileri incelenmiştir. Dördüncü bölümde, bugüne kadar konu ile ilgili yapılan geçmiş araştırmalardan örnekler ve sonuçları sunulmuştur. Beşinci bölümde, elektrik ve manyetik alanların güvenlik standartları ve korunma yöntemleri incelenerek elektrik ve manyetik alanların bazı ülkelerdeki standart değerleri verilmiştir. Son bölümde ise, yapılan bu araştırmalardan elde edilen bilgiler ışığında sonuçlar ortaya konmuş ve önerilere yer verilmiştir. Abstract Electrical energy is one of the most important energy type. The demand to electrical energy has been increasing depending on the level of development in our country and increasing population. Responding to this incresing demand and transmitting electrical energy to big settlement place with the most economical way have become an obligation. For this goal, in today's world energy transmission lines with very high voltage have been used widely and around of these lines electrical and magnetic fields have been formed. It has been wondered that if the electrical energy which is being used widely in our daily life in almost every where, is harmfull or not. Human have been exposed to electrical and magnetic fields because of their job and entertainment device as tv. Additionally, especially in big cities energy transmission lines pass through the settlement areas . Because of this, poeople and other living beings living in this kind of areas have been effected by electrical and magnetic fields. These fields have harmful effects on living beings depending on magnitute and frequency of the field. In the first part of this study, first of all, for better understanding the text, electrical and magnetic fields have been considered, electrical qualifications of biological tissues have been mentioned and the explanation of medical and biological terms have been given. In the second part, information about transmission and distribution of electrical energy have been given. In the third part, the effects of magnetic and electrical fields on living beings have been examined. In the forth part, some examples from past studies related to this subject and their results have been presented. In the fifth part, by examining safety standarts of magnetic and alactrical fields and protection methods, standart values of electrical and magnetic fields in some countries have been given. In the conclusion part, under the light of knowledge gathered from this study, the results have been put forth for consideration and some suggestions have been done.