Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ayşe Nur Özkan
Danışman: ALİ ULVİ MEHMEDOĞLU
Özet:Bu araştırmanın amacı, dini motiflerin öfke kontrolü üzerindeki etkisini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda, önce ayet, hadis ve ahlaki metinlerden istifade edilerek yeni bir öfke kontrol programı hazırlanmış ve bu programın etkisi, yetişkinler (Kur’an Kursu Katılımcıları) üzerinde test edilmiştir. Ön test – son test kontrol gruplu deneysel desenin kullanıldığı araştırmanın örneklemini 2007–2008 eğitim öğretim yılının II. yarıyılında İstanbul ili, Kadıköy ilçesi Kız Kur’an Kurslarına devam eden kursiyerler oluşturmaktadır. Çalışma, 20 deney ve 20 kontrol grubu olmak üzere toplam 40 kişi üzerinde yürütülmüştür. Araştırmanın bağımsız değişkeni, “Dini Motiflerle Öfke Kontrolü Eğitimi”dir. Bağımlı değişken olarak Spielberger tarafından geliştirilen ve Özer tarafından Türkçeye uyarlanan Sürekli Öfke- Öfke İfade Tarzı Ölçeği kullanılmıştır. Denekler gruplara atanırken, uygulanan ölçekteki her bir alt ölçeğin puanlaması için 167 kişilik gruptan elde edilen puanların aritmetik ortalama ve standart sapması hesaplanmış ve aritmetik ortalamanın üstünde puan alan deneklerden öfke düzeyi yüksek 40 kişi seçilmiştir. Bunlardan 20 kişi deney, 20 kişi kontrol grubuna atanarak gruplar oluşturulmuştur. Deney ve kontrol gruplarının Sürekli Öfke-Öfke İfade Tarz Ölçeği puanlarının analizi için t-Testi uygulanmış ve gruplar arasında anlamlı bir farkın olmadığı tespit edilmiştir. Bu aşamadan sonra deney grubuna 10 hafta süre ile dini metinlerdeki ayet, hadis ve ahlaki örneklerden yola çıkılarak hazırlanmış öfke ile başa çıkma eğitimi verilmiştir. Kontrol grubuna bu süre içinde herhangi bir uygulama yapılmamıştır. 10 haftalık eğitim programının sonunda, eğitimin etkisini belirlemek için Sürekli Öfke- Öfke İfade Tarz Ölçeği tekrar uygulanmıştır. Aynı hafta içinde kontrol grubuna da ulaşılarak iki grubun aritmetik ortalama ve standart sapmaları hesaplanmıştır. Deney ve kontrol gruplarına uygulanan ön test ve son testlerin istatiksel analizlerinde t- testi kullanılmıştır. Sonuçların yorumlanmasında anlamlık düzeyi p<.05 olarak alınmıştır. Araştırma sonucunda, yetişkinlerin öfke ile başa çıkma becerileri üzerinde, “Dini Motiflerle Öfke Kontrolü Eğitimi”nin deney grubunun “sürekli öfke, öfke içe, öfke dışa ve öfke kontrol” düzeylerinde etkili olduğu görülmüştür. ABSTRACT The aim of this study is to investigate the effects of religious themes on anger-coping . With this aim, deriving from verses of the Qoran, hadith, and moral scripts, a new anger control program has been devised. Then, the effect of this program has been tested on adults (participants of Qoran reading courses.) Pre-Test – Trainees, who participated to the Qoran Reading Courses for women in İstanbul city, Kadıköy district on the second term of the 2007-2008 education calender, constituted the sample group of the study that used Post-test control group experimental pattern. Study was conducted on a total of 40 people; who was scattered into experiment and control group groups of 20. Independent variable of the study is “Anger Control Education with Religious Themes.” Dependent variable of the study is State – Trait Anger Expression Inventory (STAXI), which has been developed by Spielberger and adapted into Turkish by Özer. Assigning the subjects to the groups, arithmetic avarage and standart deviation of the scores of a group of 167 has been calculated for each sub-inventory of the STAXI; and 40 people, whose anger level was above the arithmetic avarage has been chosen. 20 of these people constituted the experiment group, while the other 20 comprised the control group. In order to analyze STAXI scores of the experiment and the control groups t-Test was applied, and no sustainable difference was found out between the groups. After this stage, the experiment group was provided with a ten week “anger-coping” training, which derived from sample cases in verses of the Koran, hadith, and moral scripts. Control group recieved no exercise during this time. At the end of the 10 week training program, STAXI was applied once more to both groups in order to determine the effects of the training. Arithmetic avarage and standart deviations of both groups was calculated. In the statistical analyzes of pre-tests and post- tests of the experiment and control groups, t-test was devised. Interpreting the results, significance level is determined as p<.05. The study verified that for the anger management skills of adults, “Anger Control Training with Religious Themes” has been effective on “trait anger, Anger-in, Anger-out and anger control” levels of the experiment group.