Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sıddıka Sümeyye Karaarslan
Danışman: ALİ KÖSE
Özet:TİYATRO ve DİN: TÜRK TİYATROSU ÖRNEĞİ Din, insan ve toplum hayatının sınırlarını belirleyen bir otorite olarak, sanatı ve elbette tiyatroyu da sınırlandırma çabasındadır. Aynı şekilde tiyatro, yazarın görüşleri ve sanatın özgünlüğü doğrultusunda, bütün kuralları yıkabilecek bir güce sahiptir. Din, kendi kurallarına aykırı noktalarda tiyatroyu olumlamayıp, yasaklama yoluna giderken, tiyatro yazarları da, batı kaynaklı olduğu için perdeli tiyatroya önyargıyla yaklaşan dindarları, oyunlarında yargılar. Bu oyunlarda çoğu kez dinî öğeler sevimsiz gösterilir. Bu durum, din ve tiyatroyu birbirine küstürmüş olsa da, 20. yüzyılın ortalarında, bazı dindarlar tiyatroyu dini yayma amaçlı olarak kullanmaya başlamıştır. Bu sayede doğan dinî tiyatro akımı, günümüze gelindiğinde neredeyse etkisini yitirmiştir. Profesyonel anlamda tiyatro yaparken, dinî hassasiyetlere de dikkat eden bazı grup ve kişiler tarafından şekillendirilen akım, daha modern ve evrensel bir hâl almıştır. Türk tiyatrosunda dinî öğelerin kullanımını ve dinin tiyatroya olan yaklaşımını incelediğimiz bu çalışma, genel olarak “tiyatro ve din ilişkisi”, “dinin tiyatroya bakışı” ve “dinî tiyatro” gibi üç konu üzerinde durur. Araştırma, öncelikle Geleneksel Türk Tiyatrosunda dinin önemine ve yerine değinirken, Cumhuriyet Öncesi Türk Tiyatrosu, Çağdaş Türk Tiyatrosu ve Son Dönem Türk tiyatrosu olmak üzere üç dönemdeki din algısını ve söz konusu dönemlerde yazılan bazı oyunlardaki dinî öğeleri araştırır. Son olarak, dinî tebliğ amaçlı yapılan tiyatronun var oluşunu ve günümüzde geldiği noktayı, örnekleriyle ortaya koyar. ABSTRACT DRAMA AND RELIGION: A STUDY OF TURKISH DRAMA Religion, as an authority defining the lives of people and society, strives to restrict art and also drama by all means. In the same way, drama has the power of breaking all the rules by means of the writer’s views and the originality of art. While religion negates drama and resorts to ban it when it is against the rules of religion, in their plays playwrights also judge the religious people who are prejudiced against drama because of its west origin. Mostly in these plays religious elements are presented to be unsympathetic. Although this situation has put drama and religion into a quarrel with each other, in the middle of the 20th century some religious people use drama in order to spread the religion. This kind of drama has almost lost its effect in our day. This movement, shaped by some groups and people who have religious sensibility while professionally dealing with theater, has become more modern and universal. This study, in which we will analyze the approach of religion toward drama, emphasizes three subjects in general: “relasionship between religion and drama,” “religion’s view of drama” and “religious drama.” The study begins with the importance and place of religion in Traditional Turkish Drama and explores the perception of religion in Pre-Republic Turkish Drama, Modern Turkish Drama and Recent Turkish Drama and religious elements written in some plays in these periods. Lastly, this study presents the existance of drama performed for religious communication and it’s place today with examples.