Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Biyomühendislik Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NİLÜFER AKGÜL
Eş Danışman: YILDIZ AYDİN, AHU ALTINKUT UNCUOĞLU
Özet:AYÇİÇEĞİNDE (Helianthus annuus L.) IN VITRO KOŞULLARDA ANDROGENİK EMBRİYO VE ORGAN REJENERASYONU Anter kültürü yöntemi kullanılarak androgenik haploid ayçiçeği (Helinanthus annuus L.) elde etmeye çalıştığımız bu araştırmada farklı ön uygulamaların (24 saat, 48 saat, 72 saat +4 0C soğuk ve 2gün, 4 gün, 8 gün, 12 gün +35 0C sıcak ön uygulama), bitki büyüme düzenleyicilerinin (NAA, IAA, 2.4-D) ve farklı ıslah hatlarının (İMİ-K0-R-SN-7/13, İMİ-K3-R-SN-8/13, SURES-K5-R-SN-4/13, SURES-K0-A-SN-1/13) etkileri araştırılmıştır. Orta-geç safhada tek nükleuslu mikrosporlar içeren anterler ezme preperat yöntemiyle belirlenmiş ve anter AYÇİÇEĞİNDE (Helianthus annuus L.) IN VITRO KOŞULLARDA ANDROGENİK EMBRİYO VE ORGAN REJENERASYONU Anter kültürü yöntemi kullanılarak androgenik haploid ayçiçeği (Helinanthus annuus L.) elde etmeye çalıştığımız bu araştırmada farklı ön uygulamaların (24 saat, 48 saat, 72 saat +4 0C soğuk ve 2gün, 4 gün, 8 gün, 12 gün +35 0C sıcak ön uygulama), bitki büyüme düzenleyicilerinin (NAA, IAA, 2.4-D) ve farklı ıslah hatlarının (İMİ-K0-R-SN-7/13, İMİ-K3-R-SN-8/13, SURES-K5-R-SN-4/13, SURES-K0-A-SN-1/13) etkileri araştırılmıştır. Orta-geç safhada tek nükleuslu mikrosporlar içeren anterler ezme preperat yöntemiyle belirlenmiş ve anter Kallus oluşturan anter sayısı ve yüzdesi ve embriyojenik kallus sayısıve yüzdesi, organ rejenerasyonun sayısı, yapısı ve yüzdesi verileri kaydedilmiştir. İstatistiksel veriler SPSS 21 paket programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Tüm bu parametreler göz önüne alındığında çalışılan 12 gün süreyle +35 0C sıcak uygulaması en etkin ön uyulama, NAA en iyi bitki büyüme düzenleyicisi ve ıslah hattı SURES-K5-R-SN-4/13 genotipi de en uygun genotip olarak belirlenmiştir. En iyi organ rejenerayonu ise 12 gün sıcak uygulama (%2,3), MS 1- NAA (0.5 mg/L NAA, 0.5 mg/L BAP) (%2) besin ortamı ve G3 genotipinde (%1.70) saptanmıştır. Tüm bu veriler değerlendirildiğinde androgenik ayçiçeği üretebilmek ve ıslah programlarına dahil edebilmek için kullanılacak ıslah hattının, oksin çeşidinin ve uygulanılacak ön uygulamanın belirlenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. ABSTRACT ANDROGENIC EMBRYO AND ORGAN REGENERATION UNDER IN VITRO CONDITIONS IN SUNFLOWER (Helianthus annuus L.) In this study that we tried to get androgenic sunflower (Helinanthus annuus L.) by using anther cultur method, effects of different pretreatments (24 hours, 48 hours, 72 hours +4 0C cold ve 2days, 4 days, 8 days, 12 days +35 0C hot pretreatments), types of plant growth regulators (NAA, IAA, 2.4-D), and different genotypes (İMİ-K0-R-SN-7/13, İMİ-K3-R-SN-8/13, SURES-K5-R-SN-4/13, SURES-K0-A-SN-1/13) are researched. Anthers which contain mid to late uniniculate micspores were described by squashing method and used as material at anther culture studies. After cold pretreatments, anthers were isolated from surface sterilization applied capitulas were cultured into different binary combination of plant growth regulators (0.5 mg l-1 BA- 0.5 mg l-1 NAA, 0.5 mg l-1 BA -0.5 mg l-1 2.4-D ve 0.5 mg l-1 BA- 0.5 mg l-1 IAA) including MS media and maintained at 24 0C 16 hours light period and 8 hours dark. For hot pretreatments anthers from surface sterilization applied capitulas were cultured into MS media after then cultures were treated with +35 0C and maintained at at 24 0C 16 hours light period and 8 hours dark. At the end of the one mounth, calli were transfered to regeneration MS medium contained 0.1 mg l-1 Kinetin. Number of calli which came from the anthers and percentage, and embryogenic calli, number and percentage, structure and percentage of regeneration were noted. Statistical data were evaluated by uing SPSS 21 package program. When all of these parameters were considered the most effective pretreatment,auxin type and genotype were described as 12 days +35 0C hot treatment, NAA plant growth regulator and SURES-K5-R-SN-4/13 genotype, respectively. The best result of organ regenration came from 12 days hot pretreatment (%2,3), MS 1- NAA (0.5 mg/L NAA, 0.5 mg/L BAP) (%2) medium and G3 genotype (%1.70) . As a result of the evaluation of all these data, breeding line, auxin type and pretreatment which will be applied shoul be described to produce androgenic sunflower and include them into breeding programs