Zihinsel engelli bireylerin ebeveynlerine verilen psikoeğitimin öznel iyi oluş ve öz duyarlığa etkisinin değerlendirilmesi

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SONGÜL DURAN

Danışman: Gül Ünsal

Özet:

Zihinsel engelli bireylerin ebeveynlerine verilen psikoeğitimin öznel iyi oluş ve öz duyarlığa etkisinin değerlendirilmesi 1. Songül DURAN, Danışman: Doç. Dr. Gül ÜNSAL BARLAS Psikiyatri Hemşireliği Anabilim dalı Amaç: Ailelere, engelli çocuğa sahip oldukları açıklamasının yapıldığı andan itibaren, yaşayacakları sorunlarla başa çıkmalarında, sistemli ve profesyonel olarak yardım edilmesi gereklidir. Araştırmamızın amacı, zihinsel engelli bireylerin ebeveynlerine verilecek psikoeğitimin öznel iyi oluş ve öz duyarlıklarına etkisini değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: Çalışmamız, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı Bitlis il merkezindeki Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezleri ve Özel Eğitim-Uygulama Okulu ve İş Eğitim Merkezlerine devam eden 66 (33 deney, 33 kontrol grubu) zihinsel engelli bireyin ebeveyni ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, deney ve kontrol gruplarından oluşan ebeveynlerde, psikoeğitim programının etkililiğini test etmek için, ön-test ve son-test ölçümlü deneysel yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın deney ve kontrol gruplarına ait verileri elde etmek için Öznel İyi Oluş Ölçeği ve Öz Duyarlık Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesi için SPSS-15 paket programı ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Bulgular: Uygulanan sekiz oturumluk psikoeğitim programı sonrasında zihinsel engelli bireylerin ebeveynlerinde öznel iyi oluş ve öz duyarlık düzeyinde artış görülmüştür (p<0.05). Sonuçlar: Sonuç olarak, ülkemizde zihinsel engelli bireylerin ebeveynlerine yönelik müdahale çalışmalarının çok az olduğu ve bu çalışmaların arttırılması gerektiği düşünülmektedir. Uzman psikiyatri hemşireleri tarafından yürütülen, ebeveynlere yönelik bu tür çalışmalarının yaygınlaştırılması ve uzman psikiyatri hemşirelerinin rol tanımı içinde yer alması önerilmektedir. Anahtar Sözcükler: Zihinsel engelli birey ve aile, öznel iyi oluş, öz duyarlık, psikoeğitim ve engelli çocuk ebeveynleri An evaluation of the effects of psychoeducation on subjective well being and self compassion given to parents of individuals with mental disabilities 2. SUMMARY Songül DURAN, Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Gül ÜNSAL BARLAS Department of Psychiatry Nursing Objective: Parents need systematical and professional support to deal with difficulties from the moment they are told their child has a mental disability. Our study aimed to evaluate the effects of psychoeducation on subjective well-being and self compassion given to parents of individuals with mental disabilities. Material and Method: We conducted our study with 66 parents (33 in control and 33 study groups) all of whom has children with mental disabilities attending to Special Education and Rehabilitation Center, Ministry of Education, Bitlis. We utilized pretest-posttest design to examine efficacy of psychoeducation programme on both control and study groups. Subjective well-being and self compassion scales were used to obtain data from control and study groups. SPSS-15 package software and one-way analysis of variance (ANOVA) was used for data evaluation. Findings: We identified significant increase in parents’ subjective well-being and self compassion levels after eight session of psychoeducation (p<0.05). Results: As a result, we believe there is very few intervention practices directed to parents of children with mental disabilities and that these practices should be enhanced. We suggest that parents directed practices such as these should both be extended and included within the scope of job description of psychiatry nurse experts. Keywords: Parents and individuals with mental disability, subjective well-being, self compassion, psychoeducation and parents of children with mental disabilities