Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Selda Eke
Danışman: RAHMİ DENİZ ÖZBAY
Özet:Kredi sigortaları, şirketlerin ticari alacak risklerinin yönetilmesinde kullanılan önemli bir risk yönetim aracıdır. 1820’li yıllardan itibaren tüm dünyada kullanılmaya başlanılan kredi sigortaları ülkemizde 1987 yılında Türk Eximbank’ın ihracat risklerini sigortalamaya başlamasıyla işlerlik kazanmıştır. Ancak , ağırlıklı olarak yurtiçi risklerin sigortalandığı özel sektör pazarının gelişimi uluslararası kuruluşların 2007 yılından itibaren Türk sigorta pazarına girmesiyle hızlanmıştır. Kredi sigortası pazarının ülkemizde özellikle son 10 yılda gösterdiği hızlı gelişime rağmen ve 2009 yılında finansal krizin etkisine bağlı olarak uluslararası piyasalarda olduğu gibi ülkemizde de ciddi büyüklükte hasarlar ödenmiş olmasına rağmen, ülkemizde yazılan primlerin gayrisafi milli hasılaya oranı gelişmiş ülkelerle karşılaştırıldığında halen çok küçüktür. Ülke ihracatının ağırlıklı olarak açık hesap satışlardan oluşması ve yurtiçi ticarette yaygın olarak kullanılan çek ve senetlerin protesto ve karşılıksız kalma oranları , maruz kalınan ticari ve politik riskler açısından değerlendirildiğinde kredi sigortası pazarının ülkemizde de büyümesi gerektiğini gösteren sebeplerdir. Kredi sigortası sektörünün gelişimi için kritik önem arzeden konular şunlardır: Kredi sigortalarının ticaretin güvenli bir şekilde yapılması yoluyla şirketlere büyümeleri konusunda destek sağlayan bir risk yönetim aracı olduğu kabul edilmelidir. Yurtiçi kredi sigortalarında pazarın gelişimi için, borçlu şirketlerin mali verilerinin ulaşılabilir olması gerekmektedir. Kredi sigortası poliçelerinin finansal kuruluşlar tarafından kredi borçlusunun nakit akışını koruyan bir ticaret finansmanı aracı olarak görülmesi kredi sigortalarına olan talebin artmasını sağlayacaktır. Bu çalışmada kredi sigortalarının uluslararası piyasalarda ve yurtiçindeki gelişimi incelenerek , ticari alacak riskleri yönetim süreci içerisinde kredi sigortalarının şirketlere sağladığı faydalar üzerinde durulmuş , kredi sigortalarının ticaret finansmanındaki rolü değerlendirilmiş ve ekonomik büyüme üzerindeki etkisi ekonometrik bir model ile incelenmiştir. Anahtar kelimeler: Kredi sigortası, ticari riskler, politik riskler, risk yönetimi , ticaret finansmanı, ticari alacak riski yönetim süreci, ekonomik büyüme ABSTRACT Credit insurance is an important risk management tool in managing trade receivables risks of the companies. Bearing in mind that the first credit insurance policy was issued in 1820’s in the world, not until 1987 when the Turkish Eximbank started to insure export risks , the Turkish exports could be insured. The development of the private sector which heavily insures domestic risks as of today gained momentum after 2007 as the result of the international companies’ entry into the Turkish market . Despite of the very rapid growth of the credit insurance market in Turkey since the last 10 years and despite of the fact that the market showed its strength by paying significant claims as in the case of inernational markets attributable to the financial crisis in 2009 , the ratio of insurance premiums to the gross domestic product is still very low when compared to that of developed markets . The risk issues still remain with regard to the commercial risks on exports which is mainly on open accounts and with regard to the domestic risks measured by bounced checks and protested notes. Bearing in mind that these risks are covered by credit insurance market, there are some key issues that needs to be elaborated. The credit insurance should be regarded as a risk management tool when the stages of trade receivables risk management is concerned. Credit insurance market for the insurance of domestic risks could develop more as the ability of the insurers to access to financial data would increase. The demand would increase if the financial institutions would benefit from the product as a trade finance tool which secures the cash flow of their clients. In this study, the development of the international and local credit insurance market have been examined , the benefits of using credit insurance for companies from the view of the risk management of trade receivables and the applications in trade finance have been analyzed and the effect of the growth of the credit insurance market on economic growth have been investigated with an econometric model. Keywords: Credit insurance, commercial risks, political risks, risk management, trade finance, trade receivables risks management process, economic growth