Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Özel Hukuk Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2002
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SOYSAL DEVLET DOĞAN
Danışman: OSMAN GÖKHAN ANTALYA
Özet:Günlük kullanımı ile daha iyi olanı belirlemek ve daha iyiye ulaşmak için yapılan yarışı ifade eden rekabet, ekonomi bilimi tarafından çok sayıda satıcı ve alıcının bulunduğu ve hiç birisinin tek başına piyasayı etkilemek gücüne sahip olmaması durumunu ifade eder. Rekabet Hukuku ise ilk yasalaşma çalışması olan Sherman Act'den bu yana devletin piyasada yaşanan "bırakınız yapsınlar" düsturuna demokratik sistemden yana tavır koymasına dayalı bir görünüm arz etmektedir.Bu tanımda öne çıkan anlayış devletin piyasanın normal işleyişine düzenleyici olarak müdahalesidir. Rekabet Kurumu da bu anlayışın ve ihtiyacın ifadesidir. Rekabet kuralları, dürüst ve adil rekabet piyasasının oluşmasını sağlamak, verimliliği arttırmak , bu yolla kıt kaynakların etkin kullanılmasını sağlamak fonksiyonlarını görürler ve tüketiciyi bu yolla korurlar. Bu ulaşılmak istenen hedefler için piyasadaki en büyük tehlikeler teşebbüsler arasındaki rekabeti sınırlandırıcı, bozucu anlaşmalar ve uyumlu eylemler ile bir teşebbüsün tekel konumundan veya yüksek pazar payı gibi sebeplerden kaynaklanan hakim durumunu kötüye kullanması ile etkin rekabetin önlenmesidir. Teşebbüsler arasındaki anlaşma , uyumlu eylem ve davranışlara Kanunda belirlenen şartlarla muafiyet tanınabilmekte ancak hakim durumun kötüye kullanılmasına muafiyet tanınmamaktadır. Bu, Kanunun benimsediği "hakim durumun değil bu durumun kötüye kullanılmasının yasaklanması" sistemine de uygundur. Tekel konumundaki teşebbüs "tekel karını" elde etmek isteyecektir ancak bunu yaparken 4054 Sayılı Kanun 6 . maddesinde 5 bent halinde saydığı piyasa davranışlarından kaçınacaktır.Bunlar: a) Pazara giriş engelleri yaratmak ve rakiplerin faaliyetlerini zorlaştırmak, b) Eşit durumdaki alıcılara farklı şartlar uygulayarak ayrımcılık yapmak, c) Bir mal veya hizmetle birlikte diğer mal veya hizmetin de satın alınması gibi tekrar satış haline ilişkin sınırlamalar getirmek, d) Bir pazarda sahip bulunulan hakim durumun bir başka pazarda kötüye kullanılması, e) Tüketicinin zararına olarak üretimin,pazarlamanın ya da teknik gelişmenin kısıtlanması halleridir. Competition, which is currently conveying the race arranged to determine the better one reach to better circumstances, expresses the environment in which many sellers and buyers existing in it hence no one alone has the power to change the conditions of the market according to science of economy. It appears to be that the Law of Rivalry is the execution of the Government encouraging principles of democratic system againts the well-known "Let them do" rule occuring in the market since the Sherman Act which known to be beginning of legalization studies in life commerce. The ramarkable point of this understanding seems to occur as government's intervention to the accepted rules of the market processing as a contriver. It is the "Institution of Competitive Affairs" which has been established according to this understanding and neccessity. General rules of competition performs the functions of securing the allocation of scarce resources effectively by enabling establish ment of and equitable rivalry market and increasing the productivity and thus protects the consumer. The primary dangers in capturing the targets, which it is desired to reach, is supposed to be prevention of effective competition ideas between the enterprises and misuse of ruling or monopoly position of an enterprise with the system of forbidding misuse of being monopoly instead of being in a monopoly situation, accepted by law . The monopolized enterprise may have the desire to gain the monopoly profit but it has to keep away from the attitudes shown below as per item no.5 of Article 6 of the Law No.4054 : a) It must avoid to make it difficult for the rival firms to perform their commercial activities by arranging obstacles to avoid an easy entrance to the market , b) It must avoid to take sides unfairly by applying different prices or conditions to avarage buyers. c) It must avoid to maintain restrictions to their sales conditions by compelling buyers to buy another goods or services in addition to buyers current choice, d) It must avoid the misuse of the conditions occured in a market by being in a ruling position in another market. e) It must avoid to restrict the production, marketing or technical improvement against consumers' will.