Selülozik materyallerin tek banyoda kombine proses ile boyanmasında optimizasyon


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekstil Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2004

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BURCU YILMAZ

Danışman: Erhan Öner

Özet:

Ham haldeki %100 selülozik materyal, hem konvansiyonel hem de kombine enzim içeren proseslerin kullanılması yoluyla reaktif boyarmaddeler ile boyanmıştır. Uygulanan bu yeni yöntemin tekrarlanabilirliği üzerine yapılan çalışmalarda işlem farklı pH ve sıcaklıklarda denenerek optimize edilmiştir. Boyama sonrası boyanmış numunelere ait renk haslık testleri yapılmış ve boyanmış numunelerin renk ölçümleri reflektans spektrofotometresi yardımı ile gerçekleştirilmiştir. Elde edilen verilerin değerlendirilmesi yoluyla her iki boyama yöntemi karşılaştırılmıştır. Sunulan tez çalışması beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; çalışmanın amacı anlatılmaktadır. İkinci bölümde; enzimin tanımı yapılarak, yapısı, özellikleri ve çalışma mekanizması hakkında genel bilgiler verilmekte, enzimlerin tekstil terbiyesinde kullanım alanlarına değinilmektedir. Üçüncü bölümde; uygulamalarda kullanılan yöntemler, maddeler ve araçlar ile standartlar verilmektedir. Dördüncü bölümde; işlem görmüş kumaşlara ait spektrofotometrik ölçüm değerleri ve bu değerler yardımı ile hesaplanan CIELab ve tristimulus değerleri ile yapılan mukavemet, yıkama ve sürtünme haslığı testlerinden elde edilen veriler çizelge ve şekiller halinde sunulmaktadır. Beşinci bölümde ise;tez çalışması sonucunda elde edilen verile ortaya konmuş, tartışılmış ve değerlendirilmiştir. Temmuz 2004 Burcu YILMAZ ABSTRACT Thesis Title: The Optimization in a Single-bath Combined Dyeing Process of Cellulosic Materials. In this work, 100% cotton woven fabric was pre-treated and dyed using enzymes containing single-bath combined process and the results were compared with those separately and convantioanly pre-treated and dyed fabrics. This method was entitled the "New Method". The repeteability of dyeings, colour yields, colour and staining fastnesses, loss of strength, power, water and chemical consumptions, process times and overal efficiency of the New Method were studied. This study consists of five chapters. In the first chapter, the aim of the study was given. In the second chapter, the definitions, structure and the action mechanisms of enzymes were explanied. The experimental methods, chemicals, materials and equipment used in this work were given in the third chapter. The results of the experimental work on the repeteability, colour yield, fastness, strength etc.were given and discussed in the forth chapter. And finally, the fifth chapter gives the general conclusions and recommendations for a further work. July 2004 Burcu YILMAZ