Meme kanserinde fosfatidilinositol-3-kinaz katalitik Alfa gen mutasyonları ile insülin benzeri büyüme faktörü bağlayıcı protein-5 ekspresyon düzeyinin ilişkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EBUBEKİR DİRİCAN

Danışman: MUSTAFA AKKİPRİK

Özet:

Meme kanseri, kanserden kaynaklanan ölümlerden sorumlu ikinci kanser tipidir. Fosfatidilinositol-3-kinaz (PI3K)/AKT yolağın birçok bileşeninin amplifikasyon, mutasyon ve translokasyon ile hedeflendiği ve kanser hastalarında başka yolaklara da katıldığı belirtilmiştir. Bu yolağın anormal aktivasyonu tümörogeneze, tümör metastazına ve standart kanser tedavilerine dirence yol açmaktadır. Meme tümörlerinin %70’inden fazlasında, bu yolağın bileşenlerinin en az birinde moleküler değişiklik olduğu belirlenmiştir. Fosfatidilinositol-4,5-bifosfat 3-kinaz, katalitik alt ünite alfa (PIK3CA) geni mutasyonları, meme kanserinde %25-45 arasında gözlenmektedir. IGF sisteminin bir üyesi olan insülin benzeri büyüme faktörü bağlayan protein-5 (IGFBP-5) IGF-bağımlı/bağımsız olarak aktivite gösterebilir, ayrıca meme kanserinde apoptoz, hücre göçü ve sağkalım üzerine farklı etkiler gösterebilir. Bu çalışmada, meme kanserinde sık görülen PIK3CA gen mutasyonlarını belirlemek ve bu mutasyonların IGFBP-5 ekspresyon düzeyi ile ilişkisinin saptanması amaçlandı. 100 bireyin doku örneklerinden DNA izole edildi, PIK3CA geninde, ekzon 9 ve ekzon 20 HRM yöntemiyle analiz edildi. Elde ettiğimiz verilere göre; belirlenen 37 örnek dizi analizine gönderildi. 10 örnekte PIK3CA ekzon 9 ve 21 örnekte ise ekzon 20 mutasyonu saptandı. Ekzon 9’da Q546R, E542Q, E545K, E542K ve E545D; ekzon 20’de ise H1047L, H1047R, T1025T ve G1049R mutasyonları dizi analizi sonuçlarıyla tanımlandı. 37 kanserli örnekte IGFBP-5 ekspresyonu ile PIK3CA mutasyonlarının görülme oranları karşılaştırıldı. Buna göre; IGFBP5 ekspresyonu yüksek olan örneklerin %35’inde, düşük olanların ise %29.41’inde PIK3CA mutasyonu tespit edildi (p=0.9924). PIK3CA mutasyonları ve IGFBP-5 ekspresyonu arasındaki ilişkinin aydınlatılması için daha geniş hasta grubu ile çalışmalar yapılması yerinde olacaktır. Anahtar Kelimeler: IGF, IGFBP5, Meme kanseri, PI3K, PIK3CA ASSOCIATION OF PHOSPHATIDYLINOSITOL-4,5 BISPHOSPHATE 3-KINASE, CATALYTIC SUBUNIT ALPHA GENE MUTATIONS AND INSULIN-LIKE GROWTH FACTOR-BINDING PROTEIN -5 EXPRESSION IN BREAST CANCER SUMMARY Breast cancer, is the second type of cancer that responsible for the deaths caused by cancer. Phosphatidylinositol-3-kinase (PI3K)/AKT pathway mutations, translocations and signal amplifications are associated with cancer and other cell signaling pathways. Aberrant activation of PI3K pathway is associated with tumorogenesis, metastasis and drug resistance. It was shown that more than 70% of breast cancers have a molecular change in at least one component of this pathway. Phosphatidylinositol-4, 5-bisphosphate 3-kinase catalytic subunit alpha (PIK3CA) gene mutations observed in 25-45% of breast cancer samples. Insulin growth factor binding protein 5 (IGFBP5), an IGF system member, can show activity either IGF-dependent or independent, it also can show different effects on apoptosis, cell motility and survival in breast cancer. We aimed to determine the association of PIK3CA gene mutations with IGFBP-5 expression in breast cancer. 100 breast cancer tissue sample analyzed with RT-PZR and mutation screening of exon 9 and 20 done by HRM, possible mutations verified with DNA sequencing. 37 samples analyzed by DNA sequencing, and we found that 10 samples have exon 9 mutations and 21 samples have exon 20 mutations. Exon 9 mutations are Q546R, E542Q, E545K, E542K, E545D; exon 20 mutations are H1047L, H1047R, T1025T and G1049R. And we found that 35% of samples that have higher expressions of IGFBP-5 (20 samples) and 29.41% of samples with lower expressions of IGFBP-5 (17 samples) have PIK3CA mutations (37 samples, p=0.9924). Larger group of samples are needed to define the association of PIK3CA mutations with expression levels of IGFBP-5. Key words: IGF, IGFBP5, Breast cancer, PI3K, PIK3CA