Tüketici boykotlarına katılım tutumunu etkileyen faktörlerin belirlenmesine yönelik bir araştırma


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Aysun Akpolat

Danışman: MEHMET TIĞLI

Özet:

Günümüzde tüketici boykotları markalara ve kurumlara karşı bireylerin görüşlerini dile getirme yöntemi haline gelmiştir. Tüketicilerin bireysel tüketimleri çevreyi, pazarı, üretilen ürün ve hizmetleri etkilemektedir. Medya ve iletişim teknolojilerinin de yaygınlaşmasıyla işletmeler gittikçe artan sayıda tüketici boykotuna maruz kalmaktadırlar. Bu eylemler doğası gereği kısa sürse de marka üzerine etkisi daha uzun sürebilmektedir. Tüketici boykotları kollektif ve örgütlü eylemlerdir fakat tüketiciler bu eylemlere katılıp katılmayaya bireysel olarak karar verirler. Bu bağlamda, bireyler boykotlara neden katılmaktadır? Onları tetikleyen nedir?” sorusu bu doktora tezi araştırmasının temel problemini oluşturmaktadır. Araştırma boykot konusunu tüketici perspektifinden ele almıştır ve tüketicilerin boykotlara katılma tutumlarını ve güdülerini belirlemek amacıyla hazırlanmıştır. Tüketicinin boykota katılma tutumunu etkilediği düşünülen faktörler (faydamaliyet, boykot hareketinin algısı, sosyal sorumlu tüketim, algılanan uygunsuzluk ve marka memnuniyeti, marka güveni, marka bağlılığı) literatür taraması ve kalitatif çalışma sonucu oluşturulmuştur. Araştırmanın kantitatif kısmında ise hazırlanan anketler yüzyüze ve online anket platformu aracılığıyla toplanmıştır. Sonrasında ise verilere faktör analizi, korelasyon analizi uygulanmıştır. Yapısal eşitlik modellemesi ile modelin ve hipotezlerin test edilmesi gerçekleşmiştir. ABSTRACT Today consumer boycotts become a way of expressing the opinions of individuals against brands and institutions. Consumers' individual consumption affects the environment, the market, the products and services produced. With the widespread use of media and communication technologies, companies are being exposed to an increasing number of consumer boycotts. Although these actions are short in nature, the effects on the brand can last longer. Consumer boycotts are collective and organized actions however consumers decide individually, whether or not to participate in these actions. In this context, “Why do individuals participate in boycotts? And what triggers them?” This question is the main problem of this doctoral dissertation research. The research approached the boycott issue from the consumer perspective. The aim of the study is to determine the attitudes and motives of consumers to participate in boycotts. Factors believed to influence the consumer's attitude towards boycott participation (benefits, costs, perception of boycott movement, social responsible consumption, perceived egregiousness, brand satisfaction, brand trust and brand commitment) formed from the literature search and the qualitative study result. In the quantitative part of the survey, questionnaires were collected via face-to-face and online survey platform. Then factor analysis and correlation analysis were applied to the data. The model and hypotheses were tested by structural equilibrium modeling