Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sueda Kapusuz
Danışman: AHMET KANLIDERE
Özet:Zekî Velîdî Togan daha Rusya’da iken, yirmili yaşlarının başında yazı hayatına başladı. Onun ilk ilmi şekillenmesi Rusya’da oldu; Rus oryantalistlerinden etkilendi. Bütün bunları kendisi Hatıralar adlı eserinde yazmıştır. Ancak Z. Velidî’nin gençlik yıllarında Rusya’da kaleme aldığı yazılar daha önce çalışılmamıştır. Bu yazılar ne yazık ki Türkiye’de pek bilinmemektedir. Otobiyografik eser olan Hatıralar haricinde onun bilimsel ve akademik şekillenmesini izleyebileceğimiz makaleleri başka bir çalışmada mevcut değildir. İşte bu çalışmanın amacı Z. Velidî ile ilgili literatürdeki bu boşluğu doldurmak, onun Şûra (Orenburg), Vakit (Orenburg) ve Süyüm bike (Kazan)’de çıkan makalelerinin tam metninin transkripsiyonunu vererek değerlendirmesini yapmak olacaktır. Bu yazıların bilinmesi Z. Velidî’nin Rusya’daki ilmî faaliyetlerinin anlaşılması bakımından oldukça önemlidir. Böylece bu çalışma ile devrimden önceki Zekî Velîdî’nin yaptığı çalışmaların önemli bir kısmı gün ışığına çıkarılmış olacak ve onun fikrî ve bilimsel şekillenmesini takip etmek mümkün olacaktır. Bu çalışmanın aynı zamanda kaynak olarak da hizmet edeceği düşüncesindeyiz. Anahtar Kelimeler: Zekî Velîdî Togan, Başkurt folkloru, Kazan Tatarları, Rus Oryantalizmi, Mahtumkulu, Şihabüddin Mercanî, Said-İbrahim-İshak Halfin, Türkistanlı Kadınlar. ABSTRACT The intellectual development of Ahmed Zeki Velidî [Togan], a famous Turkish historian of Bashkir origin, began in Russia. Russian Orientalist school was very influential in the intellectual formation of the historian. He wrote his early Works in Kazan and Orenburg cities of the Volga-Ural region. He explained about his own adventures of schoılarly life in hir Memories (Hâtıralar, Istanbul, 1969). Most of his Works are published in Turkey, Egypt and in Europe. And these Works are known because they are published in Latin scripts. However, his early articles remained in Arabic scripts in Tatar literary language; these are not known well. Therefore, this study collected his articles published in Kazan and Orenburg in the journals of Şûra (Orenburg), Vakit (Orenburg) and Süyüm bike (Kazan). The study gave their transcription in Latin alphabet. In addition, this thesis evaluated these articles and gave information about Zeki Velidi’s early studies in Russia. The research hopes to enlighten the early intellectual development of this important historian. Also, it will serve historians to reach these texts. Anahtar Kelimeler: Ahmed Zekî Velidi, Bashkir folklore, Kazan Tatars, Russian Orientalism, Mahtumkulu, Shihabuddin Merjani, Said-İbrahim-İshak Khalfins, Turkestanian Women.