Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Fen - Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BURCU ÖZCAN
Danışman: BÜLENT BAKAR
Özet:Giyim kuşam, insanoğlunun ortaya çıkışından itibaren önce korunma ihtiyacı ve güdüsüyle ortaya çıkmış ancak zamanla insanlığın kültürel, sosyolojik, ekonomik ve teknolojik gelişim süreci boyunca önemli fonksiyonlar kazanmış bir olgu ve ihtiyaç biçimidir. Başlangıçta çeşitli doğal güç, etki ve şartlardan korunma aracı olarak ortaya çıkıp gelişse de, giyim kuşam zamanla iklim koşulları ve farklılıkları, sanayi ve teknoloji alanındaki gelişmeler, kültürel ve ekonomik alandaki ayrışmalarla birlikte biçimlenmiş ve değişiklik göstermiştir. Bu açıdan giyim kuşam, bir toplumun içinde yaşadığı coğrafi ve iklimsel koşulların, sahip olduğu değer yargılarının, kültürel ve ekonomik özelliklerinin, gelenek ve göreneklerinin en önemli ve doğal göstergelerinden biridir. Diğer bir açıdan giyim; devletin bireylerini çeşitli yön ve boyutlarıyla ele almasını ve tanımasını kolaylaştıran bir faktördür. Zira bir toplumun giyim şekli ve tarzı o toplumun gelenek ve inançlarını, estetik ve sanatsal özelliklerini tanımada oldukça önemli bilgiler ve doğal ipuçları verebilir. Bu bakımdan giyim kuşam, tarih boyunca çeşitli siyasal oluşumların, iktidarlarına meşruiyet kazandırmak ve sağlamlaştırmak için semboller ödünç aldığı bir unsur olmuştur. Türkler, İslâmiyetin kabulü ve Anadolu’ya göç hareketi ile birlikte sosyal, ekonomik ve kültürel alanlarda olduğu gibi giyim kuşam alanında da birtakım farklılaşmalara maruz kalmışlardır. Dış görünüş ve giyimde dini sembollerin kullanılması göze çarparken, kadın-erkek giyimi hızla birbirinden ayrılmıştır. Özellikle Osmanlı Devleti dönemi boyunca kılık kıyafeti, kişinin dinini, mesleğini, sahip olduğu statü ve hatta ait olduğu sosyal grubu gösteren bir araç haline gelmiştir. 18. yüzyıldan itibaren Osmanlı entelektüelleri, birçok alanda olduğu gibi kılık kıyafet alanında da Batılılaşmanın bir gereği olarak ıslahat girişimlerinde bulunmuşlar ancak muhafazakâr çoğunluğun sert direnci ile karşılaşmışlardı. Cumhuriyetin kurulması ile birlikte hızlı bir şekilde yürütülen reform hareketi, hemen her alanda kendisini göstermiş, yeni kurulan devlet her yönüyle Batılılaşmayı, çağdaş yaşamın doğal bir gereği olarak görmüştür. Eğitim, hukuk, siyaset ve ekonomi alanlarındaki bir dizi devrim hareketi kısa bir süre içinde sosyal hayatı da kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Şapka ve kılık kıyafet inkılâpları, halkın günlük yaşantısını birebir ilgilendirdiğinden, sosyal alanda yapılan yenilik hareketlerinin en önemli olanlarındandır. Bu inkılâp hareketleri ile Türk kamuoyu bilinçlendirilerek çağdaşlaşma yolunda önemli bir aşama kaydedilmiştir. ABSTRACT Clothing, is being a necessity since mankind have appeared, which is lead by the instinct of self protection and then gained significant functions as mankind developed by the means of culture, sociology, economy and science. Although it initially appeared for being protected from the natural effects, fig transformed and changed because of climate conditions and diversities, improvements in science and industry and the diversities in culture and economic conditions. At this point, fig is one of the most important and natural indicators of a society’s geographic and climate conditions, moral fiber, cultural and economic characteristics and traditions. Besides; clothing is a fact which maintains states and governments to identify their citizens and let approaching with different dimensions to them . Because; a society’s clothing style can contribute very important and natural knowledge about their traditions, beliefs and the specialities of their esthetic and art. In this regard; along history, fig has been an element that various political formations borrow symbols for to maintain their power, effectiveness and currency. By the period of acceptance of Islam Religion and the migration to Anatolia, Turkish people has been exposed some diversities about fig, as well as social, economic and cultural life. Religious symbols seemed to be used widely in appearance and clothing style and the clothing of ladies and men had rapidly got seperated. Especially in the era of The Ottoman Empire, fig had been an indicator of a person’s religion, profession, status and even the social class that he belonged to. As from the 18th Century, sophisticated people of The Ottoman Empire had attempted of some reforms for clothing as well as the other areas in urban life for adapting to the West World but had to face serious and powerful resistances from the conservative side of the society. But with the acceptance of the republic system, rapidly approached reforms affected all the aspects of the civil and the urban life and the newly founded state - Republic of Turkiye- accepted westernization to be the main necessity of the modern life. A raw of reforms in educational, juristical and economical areas, had been expanded to cover the social life in a short time period. The Hat Reform and The Clothing Reform were one of the most important movements in the reforms of social areas because of they were interested in daily life of community. With this reform movements, Turkish public opinion has been made conscious and an important progress on the way of modernization.