Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: UFUK GÖLLÜ
Danışman: Mehmet Şişman
Özet:: Kalkınma kavramı 2. Dünya savaşı sonrası konjonktüründe ortaya çıkmıştır. Kavram 1950’li yıllardan sonra altın çağını yaşamıştır. Bütün dünyada kalkınma “azgelişmiş” ülkeler için izlenmesi gereken bir yol haline gelmiştir. Ancak bu iyimser tablo çok uzun sürmemiştir. Bir süre sonra işler planlandığı gibi yürümemeye başlamıştır. Kalkınma kavramı, özellikle 1970’li yıllardan sonra akademik dünya da daha az ilgi görmeye başlamıştır. 2. Dünya Savaşı sonrası altın çağını yaşayan Kalkınma İktisadı’nda tıpkı kavramda olduğu gibi 1970’li yıllardan sonra önemini yitirmeye başlamıştır. Kalkınma düşüncesinde yaşanan gerilemenin nedeni aynı zamanda “azgelişmiş” ülkelerde uygulanan kalkınma politikalarının başarısızlığıyla yakından ilişkilidir. Türkiye açısından da geçtiğimiz yüzyıl düşündüğünde başarısız kalkınma denemeleri ve bunların sonucunda ortaya çıkan ekonomik yıkımları hatırlamak mümkündür. Kapitalist sistemin geleceği düşündüğünde 1990’lı yılların başında ki kadar iyimser konuşmak kimse için kolay değildir. Sistemin geleceği tartışılırken azgelişmiş ülkeleri içinde bulundukları karamsar durumdan çıkarmaya dönük kalkınma politikaları da bir bütün olarak eleştirilmektedir. Kalkınma politikalarına dönük yapılan eleştiriler bir süre sonra az gelişmiş ülkelerin kalkınamama durumunun nedeni olarak görülen kapitalist sisteme yönelmiştir. İdris Küçükömer, yaşadığı dönem de savunduğu görüşlerinden dolayı yok sayılmış ve adeta adı üstü kapalı bir ambargoya uğramıştır. Özellikle Türkiye’nin Batılaşma sürecinin eleştirisi olarak oldukça anlamlı görünen görüşleri bu gün için alıcısı daha da artmış durumdadır. İdris Küçükömer, Asya Tipi Üretim Tarzı, Sivil Toplum, sağ-sol aktörlerin yer değişmesi, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e yönetici bürokratların üretim sürecinde ki pozisyonlar vb. konularda oldukça önemli tespitlerde bulunmuştur. Bu tespitler bulunduğu akademik zeminden bir ilk olması açısından da oldukça anlamlıdır. İdris Küçükömer’in görüşleri bütün özgünlüklerine rağmen dikkatli değerlendirildiğinde bazı noktalarda sol düşüncenin tarihsel referanslarıyla çatışmaktadır sol adına yapılan bu değerlendirmeler, doğru sınıf temellerine oturtulduğunda daha anlamlı olacaktır. SUMMARY The concept of development has received less attention in academic world after 1970’s. The concept of development economy has received less attention after 70’s as well like the concept of development. Behind this ignoring the idea of development lies the lack of success of development policies applied in “underdeveloped” countries. As we regard the case of Turkey in previous Century, we face the same unsuccessful development attempts and the economic disasters as the result of these attempts. When we think about the future of capitalist system, nobody can easily speak so optimistic as at the beginning of 90’s. As the future of the system is discussed, the development policies, which aimed at to rescue the underdeveloped countries from their catastrophic situation, are also criticized as a whole. The criticisms which are directed to development policies, some times later turned out to be the critisizm of capitalist system, which is regarded as the cause of backwardness of underdeveloped countries. Because of his ideas Idris Küçükömer was regarded as nonexisting in his lifetime and faced a kind of undeclared isolation. His ideas, which receive more echoes today, seem quite meaningful especially as the criticism of westernization Process of Turkey. Idris Küçükömer has made quite important assertions about the themes like Asiatic Mode of Production, Civil Society, exchanging the position of right-left wings, the position of the administrative ottoman burocracy in production process etc. These assertions were quite meaningful in his academic environment, since they were unique in their sphere at that time. Although the ideas of Idris Küçükömer are specific, we see that they contradict the historical refences of left understanding in several respects, if we evaluate them precisely. If these assertions, which are made from a left point of view, would be got rid of its extremes, they will be able to illuminate the reality in more detail