1960 kuşağı şairlerinden Güven Turan'ın poetikası: yapı, izlek ve içerik


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ayşe Seferoğlu

Danışman: BAKİ ASİLTÜRK

Özet:

Bu tezde 1960 Kuşağı’nın öncü şairlerinden olan ve bugün de üretmeye, yazmaya devam eden Güven Turan’ın şiiri yapı, izlek ve içerik açısından incelenmiştir. Öncelikle şair ve eserleri hakkında bilgi verilmiş daha sonra da kuşakdaşlarından farklı bir yol izleyen şirin bu farkları ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Güven Turan; şiirinde birçok yöntem deneyen, şiirini daima canlı tutan bir şair olarak edebiyatımıza farklı bir şiir anlayışı kazandırmış ve bu şiir anlayışı vasıtasıyla Türk edebiyatında dünya edebiyatını da içine alan sentez bir şiir anlayışı oluşmuştur. Güven Turan şiirine öncelikle teknik açıdan bakılmış ve bu alanda “anlatımcı teknik” ile “göstermeci teknik” üzerinde durulmuştur. Tüm şiir kitaplarını içine alan, bir “devam” niteliği taşıyan şiirlerinin bütünlüklü bir yapı içerisinde ele alınmasını isteyen şair, aynı zamanda tüm bu şiirlere bir şiir öznesi belirlemiş ve bu şiir öznesi etrafında insana ait duyguları doğa unsurlarıyla anlatmaya çalışmıştır. Bunu yaparken doğadan yararlandığı için de görsel unsurlara çokça başvurmuş ve bu da anlatımcı teknik ile göstermeci tekniğin iç içe geçmiş bir şekilde ele alınmasına ortam hazırlamıştır. Bu tekniklerle beraber şairin kullandığı yalın dil şiir üslubu da şairin şiirinin anlaşılması konusunda değinilen diğer bir konudur. Özlü anlatım özelliklerinin yer aldığı ve zıtlıklardan faydalanılarak oluşturulan şiir evrenine bir de şairin yok olmaya yüz tutmuş kelimeleri şiirine eklemesiyle ortaya mitolojik unsurların da yer aldığı, Türk edebiyatında örneğine pek rastlanmayan bir şiir evreni oluşmuştur. Güven Turan şiirinde kullanılan izlekler ile şairin evreni, hayatı, doğayı algılayışı ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bir dünya şiiri sentezi olduğunu söylediğimiz Güven Turan şiiri, beslendiği kaynaklar açısından da oldukça zengindir. Halk edebiyatından başlamak üzere Divan edebiyatı, İngiliz- Amerikan edebiyatı ve II. Yeni gibi edebiyat anlayışlarının yanı sıra Ahmet Haşim, Turgut Uyar, Behçet Necatigil gibi isimleri ve Türk, Yunan, Latin mitolojisi ile sözlükler gibi dil unsurlarını kaynak olarak alan bir şair çıkar bu çalışmada karşımıza. Yapılan inceleme sonucunda, Güven Turan’ın Türk şiirine hem şekil itibariyle hem de şiir kapsamı itibariyle yeni bir şiir anlayışı getirdiği sonucuna varılmış ve şiirlerinden verilen örneklerle bu durum ispat edilmiştir. -------------------- In this thesis, the poem of Güven Turan, one of the leading poets of the 1960s, who continues to producing and writing today, has been examined in terms of structure, image and content. Firstly, was given information about the poet and his works, after then these differences of the poems that follow a different path from their contemporaries have been put forward. Guven Turan, as a poet who tried many methods in his poem, always keeping his poetry alive has gained a different understanding of poetry, and through this poetic understanding of Turkish literature in the literature, a poetry understanding of world literature has formed. First of all, Guven Turan’s poems was looked technically and in this erea “narrative technique” and “deseriptive technique” was emphasized. The poet who wants to be handled his poems as a continuation which includes all the poetry books in an integrated structure, has also identified a poetry subject to all these poems and tried to explain human emotions around this poetry subject with the elements of nature. In doing so, he has also used a lot of visual elements for benefiting of nature and this paved the way for reviewing the narrative technique and demonstrative technique intertwined. The simple language that the poet uses with these techniques, also style in poetry is another subject mentioned in the understanding of poet's poetry. The poetry universe created by taking advantage including of the concise expression features and contrasts with the poet added to the poem of the archaic words that disappear to the extinction of mythological elements, including the examples of the Turkish literature is a rare example of a poem was formed. With the images used in Güven Turan's poetry, has been tried to be revealed the universe of the poet, life and his perception of nature. Güven Turan's poetry, which we say is a synthesis of world poetry, is also very rich in terms of the sources. Beginning with folk literature, besides Divan Literature, British-American Literature and II. Yeni Literature understanding, names like Ahmet Haşim, Turgut Uyar, Behçet Necatigil and like Turkish, Greek, Latin mythology and dictionaries a poet who takes the elements of language as a source is presented in this study. As a result of the study, it was concluded that Güven Turan's brought a new understanding of poetry both in terms of form and scope of poetry and and this situation has been proved with the examples given from his poems.