Düyun-ı Umumiye İdaresi ve Osmanlı iktisadı üzerine etkileri

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MEHMET ÖZCAN

Danışman: Fahri Solak

Özet:

DÜYUN-I UMUMİYE İDARESİ VE OSMANLI İKTİSADI ÜZERİNE ETKİLERİ Osmanlı Devleti’nin uzun yıllardır süren mali bunalımı 19. yy’a gelindiğinde çok büyük boyutlara ulaşmıştır. İhtiyaç duyulan nakit parayı iç piyasalardan bulma imkanı da olmadığından Osmanlı Devleti 19. yy’ın ikinci yarısından sonra dış borca başvurmak zorunda kalmıştır. Alınan borçlar daha çok cari harcamalar için kullanılmıştır. Düşük ihraç fiyatlarıyla alınan ve yatırım amacıyla da kullanılmayan bu borçlar, mali bunalıma çare olmaktan çok devleti daha büyük mali krizlere sürüklemiştir. Nihayetinde 1874 yılında vadesi gelen borçların ödemeleri yarı yarıya indirilmiş, 1875 yılında ise tüm ödemeler durdurularak moratoryum ilan edilmiştir. Moratoryum ilanından sonra uluslar arası bir problem haline gelen Osmanlı dış borçları sorunu 1881 yılında Düyun-ı Umumiye İdaresi’nin kurulmasıyla çözüme kavuşmuştur. Kurulan bu idare Osmanlı borçlarını kendisine tahsis edilen kaynaklardan sağladığı gelirlerle ödemek konusunda görevlendirilmiştir. Görevini başarıyla yerine getiren bu kurum, yaptığı çalışmalarla da Osmanlı ekonomisine fayda sağlamış bir kurum olmuştur. ABSTRACT OTTOMAN PUBLIC DEBT ADMINISTRATION AND ITS EFFECTS ON OTTOMAN ECONOMICS The financial crisis Ottoman Empire having continued for years ran rampant in 19th century. As there was not any opportunity to find the required cash in the internal markets, Ottoman Empire had to fall back upon external debts after the second half of the 19th century. The borrowed debts were mainly used for current expenditures. These debts, which were borrowed on basis of low export prices and not used for investment purposes, drove the country into bigger financial crises rather than being a remedy for the current financial crisis. As a result, in 1874, the payments of the due debts were reduced by half, and in 1875, all payments are suspended, and a moratorium was declared. After the declaration of the moratorium, the issue of external debts of Ottoman Empire, which became an international problem, was solved with the establishment of the Ottoman Public Debt Administration in 1881. This founded administration has been designated to pay the debts of Ottoman Empire by the revenues provided from the sources allocated to it. Successfully performing its function, this administration was an institution which provided benefit to the Ottoman economy with the studies conducted by them.