Hekim ve hemşirelerin kadına yönelik şiddet ile ilgili bilgi, tutum ve davranış düzeyleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İNCİ DERYA YAYLA

Danışman: MEHMET AKİF İNANICI

Özet:

1. Kadına yönelik şiddet dünyada ve Türkiye’de oldukça yaygın görülmekte ve önemli bir toplum sağlığı sorunu olmaktadır. Bu araştırma, kadına yönelik şiddeti tanımlama ve ortaya çıkarmada, önemli rolü olan sağlık çalışanlarının konuya ilişkin bilgi ve davranış düzeylerini belirlemek amacı ile yapılmış tanımlayıcı bir çalışmadır. Araştırma Sakarya’da bulunan dört devlet hastanesinde ve merkeze bağlı yirmi sağlık ocağında çalışan (%51.7), hemşire, ebe ve hekimlerin katılımıyla, 05.05.2008-01.09.2008 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak 3 farklı anket formu kullanılmıştır. Sağlık çalışanlarının yaş ortalaması 33.1±7.3; %23.9’u erkek, %76.1’i kadın; %70.0’i evli; %62.7’si çocuk sahibi;%19.1 sağlık ocağında, %79.3’ü hastanede çalışmakta; %61.0’i hemşire, %17.0’si ebe ve %22.0’si hekimdir. Sağlık çalışanlarının %85.5’inin mezuniyet öncesi, % 98.6’sının da mezuniyet sonrası kadına yönelik şiddet konusunda eğitim almadıkları ifade edilmiştir. %70.5’i şiddete uğramış kadın ile karşılaşmış, %34.8’i öykü almada, %24.6’sı rapor etme/ yasal süreçte yetersiz kaldıklarını belirtmişlerdir. Bildirim yapmama nedeni olarak katılımcıların %51.9’u tarafından “kadını daha kötü duruma sokacağı düşüncesi”, %32.9’u tarafından “yasal süreçlere ait bilginin olmaması” şeklinde belirtilmiştir. Sağlık çalışanlarının kadına yönelik şiddet belirtilerini tanımlarına ilişkin ölçeğin, duygusal şiddete ait ölçek puanı 10.58±2.50, fiziksel şiddete ait ölçek puanı 8.25±1.67 ve toplam ölçek puanı 18.83±3.38 olarak bulunmuştur. Sağlık çalışanları, tutum sorgulayan sorulardan yedisine yüksek oranda olumlu tutum sergilerken (%50.5-96.6), üçüne sergiledikleri olumlu tutum düşük orandadır (%30.4-44.8). Sonuç olarak; hemşire, ebe ve hekimlerin kadına yönelik şiddet belirtilerini tanımlamada bilgiye gereksinim duydukları, konuya ilişkin mezuniyet öncesi ve sonrası eğitim almadıkları, şiddet olgusu ile karşılaştıklarında yetersiz kaldıkları görülmüştür. Anahtar Kelimler: Kadın, şiddet, bilgi, tutum, davranış. 2. SUMMARY KNOWLEDGE LEVELS AND ATTITUDES OF NURSES AND PHYSICIANS REGARDING VIOLENCE AGAINST WOMEN Violence against women is a common and significant public health issue in Turkey as it is in all over the world. This descriptive study aims at determining the knowledge levels and attitudes of healthcare professionals who are the first to get confronted with female victims of violence. The study was conducted on nurses, midwives, and physicians (51.7%) of four public hospitals and twenty healthcare centers in Sakarya between May 5th, 2008 and September 1st,2008. Data was gathered by means of three different questionnaire forms. 23.9% of the participants were men, 76.1% were women with an average age of 33.1±7.3; 70.0% were married; 62.7% had a child; 19.1% worked in healthcare centers, 79.3% worked in public hospitals; 61.0% were nurses, 17.0% were midwives and 22.0% were physicians. 85.5% of respondents stated that they had not received a training on violence against women before graduation and 98.6% after graduation. 70.5% of respondents had encountered abused women, 34.8% stated to be insufficient in obtaining medical history and 24.6% in reporting/initiating legal process. The reason of not reporting was stated as “anxiety that women would get in a worse condition” by 51.9% of the respondents, and as “lack of knowledge about the legal process” by 32.9%. Considering the scale regarding the identification of signs of violence by healthcare professionals, the score for identifying emotional violence was 10.58±2.50, for physical violence 8.25±1.67, with a mean score of 18.83±3.38. Healthcare professionals showed highly positive attitudes towards seven of the attitude evaluating questions (50.5-96.6%), while positive attitude response rate was low in three of them (30.4-44.8%). The results indicated that healthcare professionals need knowledge regarding violence against women to be able to identify the signs since they had not received any relevant training and are insufficient when encountering a case of violence. Key words: Woman, violence, knowledge, attitude, practice survey.