Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2006
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Tansu Tosun
Danışman: İDİL ÖZLEM KOÇ
Özet:Vadeli İşlemler riskten korunma, spekülasyon ve arbitraj amaçları ile ticarete konu olmaktadırlar. Temel olarak Vadeli (futures) işlemleri ve forwards işlemler sözleşme fiyatlamalarında taşıma maliyeti modeli kullanılmaktadır. Opsiyon fiyatlamaları için ise binom fiyatlama modeli ile Black-Scholes fiyatlama modeli kullanılmaktadır. Öte yandan uygulamanın diğer konusunu Kaos teorisi ve kaosun geometrisi olan fraktal yapılar oluşturmaktadır. Doğadaki sistemlerin ve özellikle sosyal bilimlerin birçok etken altında sürekli değişim göstermesi dinamik sistemlerin sosyal bilimlerde uygulanmasını zorunlu kılmaktadır. Sistemler tesadufi şekilde hareketlerini devam ettirmekte ve Kaos yaklaşımı ile tesadüfilik için de bir düzen aranmaktadır. Dolayısı ile kaos yaklaşımı kesinlikle yeni bir bilim değil, olan bilimin stokastizmi kabul ederek bunun içinde determinizm aramasıdır. Bir hidrolog olan Hurst Nil taşkınlarının zaman içindeki seyrini incelemiş ve R/S analizi ile bu taşkınların uzun dönemli hafızaya sahip olduğu yorumuna ulaşmıştır. Daha sonra bu konularda bir çok araştırma yapılmış ve finansal zaman serilerinde de uygulanmaya çalışılmıştır. Özellikle Etkin Pazar Hipotezinin açıklamkta yetersiz kaldığı durumları açıklayabilmek için Peters Fraktal Pazar Hipotezi olarak adlandırdığı bir dizi yeni kavramı finans literatürüne kazandırmıştır. Fraktal Pazar Hipotezine göre; - Birçok yatırımcının olduğu piyasalarda çok büyük oranlarda yatırım davranışları vardır ve Pazar böyle bir durumda dengededir. Alım-satım yapan kişiler ile pazarda yüksek bir likidite vardır. - Pazardaki bilgi kümesi Pazar hassasiyetine ve teknik göstergelere kısa vadede uzun vadeye göre daha fazla bağımlıdır. Temel (fundamental indicators) göstergeler uzun vadede daha baskın hale gelmektedirler. - Temel verinin geçerliliği geçerse, uzun vadeli düşünen yatırımcılar ya finansal enstrüman alım-satımını durdururlar ya da kısa vadeli olarak teknik göstergelere göre alım satıma geçerler. Fakat uzun vadeli düşünen yatırımcılar olmadan piyasalarda denge oluşamaz ve türbülans hızlı bir ivme ile devam eder. - Piyasadaki oluşan fiyatlar kısa vadeli değerleme ve uzun vadeli değerlemenin kombinatif birer yansımasıdır. Kısa vadeli değerlemelerin yarattığı alım-satım kararları piyasadaki volatiliteyi arttıran bir etki yapar. - Bir finansal enstrüman ekonomik döngüden göreceli olarak bağımsız ise (Peters burada döviz kurlarını buna örnek olarak göstermiştir) uzun dönemli bir trend oluşmaz böylece alım-satım davranışları likidite ve kısa dönemli teknik göstergelerden etkilenir hale gelir. Türkiye ve Amerika’da bulunan Vadeli işlem serilerinde (USD/YTL ve Euro/USD) Hurst üssü hesaplanmış be her iki borsada yüksek Hurst üsleri bulunmuştur. Peters’a göre kaotik bir opsiyon fiyatlama tekniği olan McCulloch fiyatlama tekniği ile Vadeli İşlem (futures) sözleşmelerinin fiyatlama denemesi gerçekleştirilmiş ve oluşan Pazar fiyatları ,ile uyarlanmış fiyatlama denemesi arasında yüksek bir korelasyona rastlanmıştır. ABSTRACT The goal of this dissertation is to analyse Chaos Theory in a finance brach named Derivatives. Basicly in financial futures pricing The Cost Carry Model is being used all around the world. Black-Scholes Option Pricing Model is also the most common model for options. Fractal Geometry is acknowledged as the geometry of Chaos and real nature. Fractal Structures are suitable for applying to social sciences because of their dynamic dimensions. Especially financial time series are fundamental examples of fractals. Shortly with a simplified definition Chaos can be described as “order in disorder”. Edgar Peters formed the Fractal Market Hypothesis to analyse financial markets with the help of chaotic structures. The fractal market hypothesis states that; - a market consists of many investors with different investment horizons, - the information set that is important to each investment horizon is different. As long as the market maintains this fractal structure, with no characteristic time scale, the market remains stable. When the market's investment horizon becomes uniform, the market becomes unstable because everyone is trading based upon the same information set. Theory due to Ed Peters. In the third part of the study the long memory of financial derivatives time series calculated. According to the analyses both of the VOB and CBOT futures time series have long run memories. The other application is an experimentation of McCulloch Option Pricing Model to futures prices as a new futures pricing approach. A high correlation is occured between real market prices and adaptive McCulloch futures pricing approach.