Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2001
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ali İhsan Baş
Danışman: MEHMET ALİ ÖZBUDUN
Özet:Bu çalışmada Türkiye'de belediye idareleri ve 1984 yılında hukuki alt yapısı oluşturularak uygulamaya konulan Büyükşehir Belediye İdareleri tarihsel süreç içinde ele alınmış ve Türkiye'de Belediye İktisadi Teşebbüsleri ele alınarak İstanbul Büyükşehir Belediyesi ölçeğinde incelenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın amacı; Belediye İktisadi Teşebbüslerinin kuruluş sebebi, kurulma sebebi, yapısı, mahalli idarelerle ilişkileri, özellikleri, faaliyet alanları, yıllar itibariyle personel sayısı, sermaye yapıları , yıllık ciroları ve yatırımları ele alınarak incelenmiştir. Çalışmamızın birinci bölümünde, Türkiye'de belediye ve büyükşehir belediyelerinin tarihsel gelişimi Osmanlı Devleti ve Cumhuriyet dönemi belediyeleri dikkate alınarak değerlendirilmeye tabi tutulmuştur. İkinci bölümde, Türkiye'de genel olarak Belediye İktisadi Teşebbüslerinin ne anlama geldiği, Belediye İktisadi Teşebbüsleri uygulamasının yasal çerçevesi, şirketlerin kuruluş nedenleri, amaçları incelenmiştir. Belediye İktisadi Teşebbüsleri ile Kamu İktisadi Teşebbüsleri kuruluş, idari yapısı, denetimleri, tabi oldukları mevzuat vb. açıdan değerlendirilmeye tabi tutularak karşılaştırılmışlardır. Ayrıca, Belediye İktisadi Teşebbüslerinin belediye yönetimleri ile ilişkileri, şirketleşmelerin doğurduğu sonuçlar ve şirketlerin zarar etme nedenleri, genel olarak belediyelerde finansman kaynağı olarak borçlanmaları ve borçlanma şekilleri incelenmiştir. Ayrıca, bu bölümde İstanbul Büyükşehir Belediyesi, bağlı kuruluşları ve iştiraklerinin 1994-2001 yılları arasında dış borç yapıları incelenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın son bölümünde ise, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin kurmuş olduğu veya iştirak ettiği şirketler sektörel bazda ele alınıp incelenmiştir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi şirketlerinin yıllar itibariyle çalışan personel sayılarındaki değişmeler, sermaye yapıları, yatırımları ile kar ve zarar durumları da incelenmiştir. Bu şirketlerin faaliyetleri, sosyal fayda-sosyal maliyet, özel fayda-özel maliyet, kamusal mal ve hizmetler, yarı kamusal mal ve hizmetler, özel mal ve hizmetler, özellikli mal ve hizmetler kavramları göz önünde bulundurularak sosyal fayda ve maliyet, özel fayda ve maliyet açısından değerlendirilmeye çalışılmıştır. SUMMARY In this preparation there has been studied in a historical investigation process The Municipal Administrative in Turkey and The Metropolitan Municipalities with their affiliates so called The Municipal Economic Enterprises which had been formed their legal basis in 1984. The target of this study is to point out the reason for need to be established of The Municipal Economic Enterprises and their structures , their relations with other local administrative, their specialties, their activation scope, their yearly employment, their capital structures, their yearly giros and last their investments gradually. At the first stage of this study it has been aimed to evaluate the historical development of the municipalities and the metropolitan municipalities in Turkey regarding the structures of theirs in both side for the time of Ottoman Empire and modern Turkish Republic. The second stage aimed to discover the general administrative meaning of The Municipal Economic Enterprises in Turkey, considering the legal frame of their implementations, the reasons for their need to be formed and their goals as well. Also has made a comparison between The Municipal Economic Enterprises and Other Public Economic Enterprises in view of their audit, organization, managerial structure ..etc. In addition to all these it has been studied the managerial relationship between the municipal administrative and the municipal economic enterprises, the resultpoints of becoming company and the reasons for their, losses and in general sense as a source method of finance for the municipalties the indeptedness has been researched lately considering The structure of foreign dept of The Metropolitan Municipality of İstanbul between the period of 1994-2001. Last stage of this preparation explains in their sectors the position of the municipal companies in which The Metropolitan Municipality of İstanbul has share of capital in compliance with the yearly employment change, capital structures investments and profit/loss. At last while all these evaluation there has been considered the social use-social cost, special use-special cost, public goods and services, semipublic goods and services, special goods and services ..etc.