Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yabancı Diller Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ödül Ayten Aydın
Danışman: Füsun Saraç
Özet:
Yabancı dil öğretiminde, konuşma ve yazma becerilerini geliştirmek için dilbilgisi kurallarına hâkim olmak önemlidir. Ancak öğretmenin dilbilgisi öğretiminde kullandığı yöntemler farklılık göstermektedir. Yabancı dil öğretim yöntemleri geleneksel dilbilgisi çeviri yönteminden eylemsel yaklaşıma kadar davranışçı yaklaşım, bilişsel yaklaşım ve yapılandırmacılık gibi farklı öğretim kuramlarından etkilenmişlerdir. Günümüzde yaygın olarak kullanılan yapılandırmacı yaklaşım, dilbilgisi öğretimi açısından oldukça önemli bir yere ve öneme sahiptir. Bu bağlamda da araştırmada farklı yayınevlerine ait ancak aynı öğrenci grubuna ve seviyeye hitap eden iki farklı ders kitabı incelenmiştir. Bu iki ders kitabının hangi yöntemi esas aldığı, uygulanan yöntemin yapılandırmacı yaklaşıma ne derece uygun olduğu incelenmiştir. Dilbilgisinin hangi yöntemle aktarıldığı, öğrencilerin hangi yöntemden daha verimli sonuçlar elde ettiği araştırma kapsamındadır. Bunun yanı sıra öğretmenin, uygulaması gereken yöntemi ne kadar sunabildiği, öğretim esnasında öğretmen ve öğrencinin yaşadığı zorluklar incelenmiştir. Yapılan taramalar sonucunda da konuyla bağlantılı çözüm odaklı yaklaşımlar sunulmuştur. Günümüzde yabancı dil eğitimi iletişimsel ve eylemsel yaklaşımlar aracılığıyla yapılmaktadır. Bu da yabancı dil sınıflarında öğrencilerin öncelikle dinleme ve konuşma becerilerinin geliştirilmesini gerekli kılmaktadır. Bu doğrultuda da dilbilgisi öğretiminin ne oranda ve nasıl yapılacağı bir sorunsal olarak ortaya çıkmaktadır. Özellikle bu çalışmada orta öğretimde kullanılan iki farklı Fransız yayınevine ait ders kitapları ünite bazlı incelenmiştir. Bugün yabancı dil sınıflarında kullanılan iletişimsel ve eylemsel yaklaşımlar doğrultusunda dilbilgisi örtük bir biçimde verilmeye çalışılmaktadır. Bu durumun Fransızca gibi Hint-Avrupa kökenli dillerde ne kadar mümkün olabileceği tartışmaya açıktır. Fransız dili, telaffuzunun zor olmasının yanı sıra dilbilgisi kurallarının da son derece zor olduğu bir dildir. İlkokul aşamasındaki çocuklara dilbilgisi örtük bir yaklaşımla benimsetilmeye çalışılmakta ancak ilerleyen yaşlarda dilbilgisi kuralları; fiil çekimleri, eril (masculin), dişil (féminin) ayrımı vb. öğrencilere aktarılmaktadır. Ancak Fransızca dilbilgisi kuralları öğrenciler için en başta Türkçe ile kıyaslandığında zor benimsenmektedir. Dolayısıyla yabancı dilde dilbilgisi aktarımı sırasında hem öğrencilerin hem de öğretmenlerin karşılaştıkları bir takım zorluklar vardır. Tezin amaçlarından birisi de öğrencilerin bu zorlukların nasıl üstesinden gelebileceğine dair çözümler bulmaktır. Aynı zamanda da öğretmenlerin de yaşadığı zorlukları göz önünde bulundurmak ve bu zorlukları hangi yöntemlerle aşabileceklerine bir yanıt aramaktır. Öğreten ve öğrenen açısından karşılaşılan zorlukları saptayıp, bu zorluklara çözüm bulmak için kullanılan dilbilgisi öğretim yöntemleri incelenecek ve günümüz eğitim koşullarında hangi yöntemin daha verimli sonuç elde ettiği araştırılacaktır. | |||