Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ali Fidan
Danışman: TALİP KÜÇÜKCAN
Özet:Bu çalışma iktisat literatüründe inceleme konusu yapılan “İktisadi Kalkınma” meselesini dini-sosyolojik perspektiften ele almaktadır. Sosyoloji, esasında, din ve iktisat olgularının kesiştiği ortak noktadır. Bu nedenle öncelikli olarak ekonomik bir mesele olarak iktisadi kalkınma hadisesinin sosyolojik açıdan değerlendirilmesi elzemdir. Araştırmanın birinci bölümünde sosyolojik açıdan ekonomik kalkınmadan ne anlaşıldığı üzerine durulmuştur. İktisadi kalkınmanın sosyo-kültürel dinamikleri, küresel bir problem olarak azgelişmişlik meselesi ve iktisadi kalkınma teorileri ise odaklanılan diğer konular arasındadır. İkinci bölümde ise din ve iktisat arasındaki karşılıklı ilişki derinlemesine incelenmeye çalışılmıştır. Toplumsal kurumlar olarak din, iktisat ve ahlakın birbirleriyle olan ilişkilerinden hareketle Musevi ve Hıristiyan toplumlarının dini-iktisadi tecrübeleri lenmeye gayret edilmiştir. Araştırmanın üçüncü bölümünde ise İslam toplumlarının sosyo-ekonomik hayatı ele alınmıştır. Erken dönemlerden itibaren İslamiyet ile iktisadi davranış arasındaki karşılıklı ilişkiye değinilmiştir. İslam toplumlarının tarihi, sosyolojik ve kurumsal tecrübeleri ışığında İslam ekonomisinin sosyolojik imkânı kritize edilmiş; teorik ve metodolojik argümanlar sunulmuştur. Son bölümde ise Türk toplumun seküler kalkınma modeli mercek altına alınmıştır. Bilhassa Osmanlı devletinin son dönemlerinden itibaren tarım, ticaret ve finans kaynaklarının toplumsal kalkınma üzerindeki etkisi üzerine odaklanılmıştır. Neticede ise Türk toplumunun cumhuriyet tecrübesinin seküler bir kalkınma modeli olduğu ortaya koyulmuştur. Ancak bu kalkınma modeli her kronolojik dönemde farklı kimlikleri ortaya çıkarmış; Türk toplumu bilhassa 1980’lerden itibaren heterojen bir toplum olmaya başlamıştır. Abstract This study determines the issue of “Economic Development” which is searching area of the economic literature from the socio-religious perspective. Indeed, because of religion and economy come together at the point of sociology, firstly, it is necessary that the issue of economic development is to be determined from the sociological perspective. In the first chapter of this study, it is explained that what economic development is from the sociological perspective. The other focused on issues are socio-cultural dynamics of economic development, low-developing communities matter as a paroblem and the theories of economic development. In the second chapter, it is tried to examine phenomenologically the relationship between religion and economy. From the point of the relationships between religion, economy and ethic as a sociological institution, and it is tried to brief that religious-economic experience of the Jewish and Christian communities. In the third chapter, it is determined that the socio-economic life of the Islamic communities. It is mentioned that the relationship between İslam and economy from the early times. In the light of the historical, sociological and institutional experience of the Islamic communities, and it was critized with the theoretical and methodological arguments that the sociological possibility of the Islamic economics. Finally, in the last chapter, it is studied that the secular economic development model of the Turkish community. Especially it is focused on agriculture, commerge and financial sources and their effects on economic development from the last time of the Ottoman Empire. As a result, it is found that the republic experience of the Turkish community is a model of secular economic development. But, in every chronological times, different idendities has been arised from this model of economic development. Especially, after 1980, Turkish community began to become heterogen society.