Türk iş hukukunda özürlü çalıştırma yükümlülüğü


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2005

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Önder Kınık

Danışman: MEHMET ERDEM ÖZDEMİR

Özet:

sözleşmesi bir özel hukuk sözleşmesidir. Özel hukukta ise, bireylerin eşitliği ve buna bağlı olarak sözleşme yapma özgürlüğü temel alınır. Bununla birlikte İş Hukukunun kamusal yanı nedeniyle kanun koyucu bu genel ilkeye İş Kanununda bazı sınırlamalar getirmiştir. Bu sınırlamaların en tipik örneği ise, İşK. md. 30'da düzenlenen özürlü çalıştırma yükümlülüğünde görülür. İşveren, özürlü çalıştırma yükümlülüğü ile istediği niteliklerde işçi ile değil, hatta ihtiyacı olmasa dahi, düzenlemenin kapsamına giren işçilerden biriyle sözleşme yapmak zorunda bırakılmaktadır. Liberal hukuk sistemlerinin en önemli ilkelerinden biri olan sözleşme yapma özgürlüğüne, sınırlama getirilmesinin başlıca iki nedeni vardır. Bunlardan ilki özürlü işçilerin de ülke ekonomisine üretici olarak katıl- maları ve tam istihdamın sağlanmasıdır. İkinci ve belki de daha önemli gerekçe olarak bu kişilerin kendi hayatlarını kazanarak insanlık onuruna yaraşır bir hayat sürdürebilmelerinin sağlanmasıdır. Çalışmamızda özürlü çalıştırma yükümlülüğü, giriş ve sonuç bölümleri dışında, üç bölüm halinde incelemiştir. Birinci bölümde, konunun hukuksal temelleri iki paragraf halinde ele alınmıştır. İlk paragrafta yükümlülüğün Türk Hukukundaki gelişimi incelenmiştir. Bu bölümün ikinci paragrafında ise, konuyla ilgili uluslararası belgelere ayrılarak bu alandaki düzenlemelere yer verilmeye çalışılmıştır. İkinci bölümde, üç paragraf altında özürlü çalıştırma yükümlülüğünün koşulları, uygulanması ve sona ermesi incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise, ilk olarak yükümlülüğün denetimi ve buna yetkili makamlar incelenmiştir. e labour agreement is a private agreement of Law. Where as in the private Law, the equality of the individuals and the liberty of making agreement according to this is taking as base. However, the legislator has put some restrictions to this general principle in the Labour Law because of the public side of the Labour Law. Where as the most typical example of these restrictions are seen in the obligation of handicapped employment arranged in the article 30 of the Labour Law. With the obligation to employ a handicapped, the employer is obliged to sign an agreement by one of the employees who is in the content of the arrangement, whether he do not need, instead of the employee who has the qualification he likes. There are mainly tw reasons to bring restriction to the liberty of signing agreement which is one of the most important liberal law systems. The first one is to provide the participation of the handicapped workers to the country's economy as producer and to provide the complet employment. The second one, maybe the most important reason one is to provide these people to live in accordance with the honour of humanity bye arning their life. The obligation of handicapped employment in our work, has been examined under three parts out of the preface and final. In the first part, the jurisprudencial foundations of the issue have been taking into consideration under two paraghraphs. The development of the obligation in the Turkish Law has been examined in the first paragraph. Where as in the second paragraph of this part it has been tried to give place to the arrangements on this domain being consacrated to the related international documents. In the second part, the conditions, the applications and the final of the handicapped employment have been examined under three paragraphs. Where as in the third part, first the control and the competent authorities to this have been examined.