Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2006
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Mustafa Yılmaz
Danışman: CEMİL ÖZTÜRK
Özet:Bu çalışmada, siyaset ve eğitim arasındaki ilişkiler, 1938-1960 yıllarında ortaokul tarih ders programı ve ders kitapları arasındaki ilişkiler düzeyinde araştırılmıştır. Eğitim ve siyaset arasındaki ilişkiler, karşılıklı bir etkileşime dayansa da, çoğunlukla siyaset eğitimi etkilemiştir. Dolayısıyla siyasete yön veren resmi/egemen ideolojinin söylemleri eğitime yön vermiştir. Araştırmada, amaca uygun olarak nicel ve nitel türde içerik analizi (içerik çözümlemesi) yöntemine başvurulmuştur. Bu sayede, İnönü ve Demokrat Parti dönemlerinde tarih ders programlarının ve ders kitaplarının açık ve gizli içerikle nasıl etkilendiğine bakılmıştır. Ders kitaplarında değerlerin incelenmesine gidilmiştir. Buna göre, Demokratik değerler ve Geleneksel değerler olarak iki esas değer oluşturulmuş, bu değerler de yedi alt kategoriye ayrılmıştır. Elde edilen bulgular tablolar yardımıyla yorumlanmaya çalışılmıştır. İnönü ve Demokrat Parti dönemi eğitim politikaları, ortaya koydukları farklı ideolojiler, gerçekleştirdikleri uygulamalar ve bıraktıkları izlerle Türkiye’nin eğitim yapısında pek çok izler bırakmıştır. Eğitimin birçok boyutu dönemler arasında yenilenmiş ve dolayısıyla farklılaşmıştır. Ortaokul tarih ders programı ve ders kitabı da bu değişim ve farklılaşmadan etkilendiği hatta bu değişimin ders kitaplarıyla yeniden üretilmeye çalışıldığı yapılan araştırmada ortaya çıkmıştır. İncelenen her iki dönemde, demokratik ve geleneksel değerlere ilişkin uygulamalardaki bazı farklılıklara rağmen, resmi ideolojinin temel noktaları değişmemiştir. Bu temel noktaların bazıları; demokrasiye göre milliyetçiliğe daha fazla yer verilmesi, geleneksel değerlerin sadece yerel bağlamda değil evrensel bağlamda düşünülerek yeniden üretilmeye çalışılması ve en önemlisi de, yoğun bir düşman ya da ötekiler söylemiyle milli dayanışmaya aşırı derecede vurgu yapılmasıdır. ABSTRACT In this study relationship between policy and education has been studied at the stage of relation between curriculum of history lesson in secondary school and textbooks in 1938-1960. Even if the relationship between policy and education is based on a mutual interaction, generally policy has affected education. So, remarks of official/dominant ideology orientating policy have orientated education. In the study, method of content analysis has been applied in quantitative and qualitative ways in accordance with the aim. By force of it, how curriculum of history lesson and textbooks have been influenced by distinct and secret contents has been surveyed in term of Inonu and Democrat Party. In textbooks values have been observed. According to this, two main values, democratic values and traditional values, have been constituted and these values have been divided into seven lower categories. Symptoms gained have been tried to interpreted by means of tables. Policy of education in term of Inonu and Democrat Party left many traces in the system of Turkish education by virtue of different ideologies they manifestated, applications they realized. Several dimensions of education have been renewed, consequently differentiated during through terms. Researches showed that curriculum of history lesson in secondary school and textbooks have been influenced by this variation and differentiation, moreover this variation has been tried to be reproduced by means of textbooks. In both two terms which have been studied, even if there are some differences between applications with reference to democratic and traditional values, main items of official ideology have not changed. Some of these main items are that nationalism is considered more than democracy, that traditional values have been tried to be reproduced in view of not only local sense but also universal sense and the most important one is that national solidarity is emphasized excessively by the remarks of the enemies or the others.