Denge optimizasyonu için fuzzy-nonfuzzy karşılaştırması ve bir uygulama


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İşletme Fakültesi, İşletme Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GÖKHAN KOCATEPE

Danışman: İSMAİL HAKKI ARMUTLULU

Özet:

Anahtar Kelimeler : Karar Verme, Bulanık TOPSIS, Bulanık Denge Optimizasyonu, DENGE OPTİMİZASYONU İÇİN FUZZY-NONFUZZY KARŞILAŞTIRMASI VE BİR UYGULAMA Karar alma süreci içersinde, alınacak kararları öncelikle kişilik özellikleri, örgüt yapısı ve anlık gelişen olaylar etkilemektedir. Bu sebeple, yapısal kararların ve bazı yarı yapısal kararların belirli bir algoritma uygulanarak programlanması, kararları sübjektif olmaktan çıkarıp objektif kararlara dönüştürmektedir. Denizcilik sektöründe de, gemiler için seçilecek yalpa sönümleme sistemine karar verirken amaç, denge optimizasyonunun gerçekleştirilmesi yönünde bütün alternatiflerden en uygununun seçilmesi ve seçilen sistemde en iyi çalışacak algoritmanın oluşturulmasıdır. Karar problemlerinde optimal çözümlerin belirlenmesi çoğu durumda tek bir kriter veya tek bir amaç fonksiyonu kullanılarak yapılamaz. Bu durum çok kriterli karar vermeyi gerekli kılar. Karmaşık sistemlerin tanımlanmasında bazı durumları net bir şekilde ifade etmek zorlaşmakta ve anlamlı ifadeler de belirsizliğe doğru gitmektedir. Bulanık çok kriterli karar verme yöntemleri sayesinde karar verici, fuzzy sayılarını kullanarak birçok alternatif içerisinden seçim yapabilme fırsatına sahip olur. Bu çalışmada, bulanık TOPSIS yöntemi kullanılarak, alternatif yalpa sönümleme sistemlerinden uzman görüşlerine göre en uygun olanı seçilmiş ve en iyi denge optimizasyonunun sağlanması için, seçilen sistemin kontrolörünün bulanık mantık esaslarıyla tasarımı yapılmıştır. Keywords : Decision Making, Fuzzy TOPSIS, Fuzzy Balance Optimization ABSTRACT COMPARISON OF THE FUZZY AND NONFUZZY SYSTEMS TO PROVIDE BALANCE OPTIMIZATION AND AN APPLICATION In decision process, decision making is affected by first individuality, organizational configuration and instantaneous growing incidents. From this aspect, programming of the organizational decision and some semi-organizational decision are programmed by a practicing algorithm, translates subjective decisions into objective decisions. Also in maritime sector, aim of the making decision when choosing stabilizing system of the ship, is to find the best sufficient optimization for the stabilization from many alternatives and also to form the best working algorithm with it. In decision making problems, in most cases, solution of the optimal results cannot be found by evaluating only one criteria or a function of single goal. In this situation, multi criteria decision making would be done necessarily. While making description of the complex systems, some cases are difficult to express , and some logical expressions go through to unlogical side. By the help of the fuzzy multi criteria decision making, decision making people have an opportunity to chose a method from many alternatives by using fuzzy numbers. In this study, fuzzy TOPSIS method is used. According to the specialists, it is the best fitting method chosen from many alternative stabilizing systems. To provide the best balance optimization, chosen controller system is designed due to using fuzzy logic fundamentals.