Demokrat Parti Döneminde kadın: 1950-1960 arası kadın dergilerinde kadın imajı


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DİLARA NERGİSHAN KOÇER

Danışman: Nurşen Mazıcı

Özet:

ÖZ Bu çalışmada 1950-1960 yılları arasında Türkiye’de yayınlanan kadın dergileri analiz edilmiştir. Bu inceleme ile liberal sistem içinde kadın dergileri tarafından sunulan kadın imgesi ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Çalışmanın temel amacı, bu dönem kadın dergilerinin geriletici söyleminin DP’nin politikalarıyla paralel olduğu varsayımını ispatlamaktır. DP’nin iktidara gelip, iktidardan düşürüldüğü tarihe kadar geçen süreyi kapsayan bu dönem, sadece Türkiye için değil kadın açısından da bir dönüm noktası olmuştur. Bu çalışmada, tek partili sistemden çok partili demokrasiye geçildiği bu dönemde değişen ekonomik, siyasal ve sosyal yapı içinde kadının geçirdiği dönüşüm, kadın dergileri aracılığıyla incelenmiştir. Çalışma, tek parti dönemi kadın dergilerinin liberal sistem içinde farklılaşacağı varsayımını doğrulamaktadır. 1950-1960 yılları kadın dergileri farklılaşmış ama yine tek sesli olmuş; kadın dergileri kadını toplumsal yaşam içinde geriletici bir işlev görmüştür. 1950-1960 yılları arasında yayınlanan kadın dergilerinin içleri boşaltılmış, dergiler magazinleşmiş, sadece eğlence aracı haline gelmiştir. Tek parti döneminde kadını eğitme misyonu taşıyan kadın dergileri bu işlevlerini yitirmiştir. DP döneminde yayınlanmış dergilerde kadının geleneksel rolleri önemsizleştirilmiş, ihmal edilmiştir. Kadın daha çok cinsel obje olarak sunulmuştur. Bu çalışmada, 1950-1960 yılları arasında yayınlanmış 17 kadın dergisinin toplam 347 sayısı incelenmiştir. Derginin analizinde kalitatif içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. ABSTRACT The aim of this study is to analyses the representation of women by the women magazines published in 1950-1960. The major goal of the study is to examine the image of women in the DP period to explore if the women offered by the magazines in the liberal system different from the single party period. Liberal system should be offering more opportunity and space for women. Thus, women’s magazines should be polyphonic. When the DP promising liberalism came to power it was a turning-point in Turkey. During in ten years, there were many changes politically, economically and socially in the country. In this context, women’s statue was changed, too. In this new climate many women’s magazines were published and went out of business. This study analyses women’s traditional roles as reflected in these women’s magazines and other new elements like love stories, magazines etc. covered by them. It is argued that women’s magazines published in 1950-1960 become as amusement means. They lose their educational mission and women’s traditional roles are neglected. Woman is represented by these magazines as a sexual object. These magazines function regressively role. The method of the study is text analysis method. For the study, 17 women’s magazines and totally 347 issues were studied.