Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İş Güvenliği Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Handan Durmuş
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Bahattin Yalçın
Eş Danışman: Özlem Yurtsever
Özet:
Bu çalışmada bir çay fabrikasında 29.12.2012 tarihli 28512 sayılı “İş Sağlığı ve
Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği” kapsamında iş sağlığı ve güvenliği
açısından risk değerlendirmesi ve çalışanların güvenlik kültürü algısının
değerlendirilmesi için anket çalışması yapılmıştır. Risk değerlendirme metodu olarak
Fine-Kinney kullanılmıştır. Fine Kinney metodu ile tespit edilen tehlikeler arasında, tüm
sektörlerde karşılaşılabilecek genel tehlikeler için ayrıca Hata Türleri ve Etkileri
(FMEA) risk analiz metodu da kullanılmıştır. Risk değerlendirmesi yapmadan önce
tehlikelerin tanımlanması için çalışma ortamı, çalışanlar ve iş yerine ilişkin bazı bilgiler
toplanmıştır. Bu bilgilerin içerisinde işyerinde yürütülen faaliyetler ile iş ve işlemler,
üretim süreç ve teknikleri, kullanılan iş ekipmanları ve maddeler, atıklar ile ilgili
yapılan işlemler yer almaktadır. Daha önce yaşanmış iş kazası, ramak kala olay ve
meslek hastalıkları ile ilgili kayıtlar çalışmaya yön göstermiştir. Bununla beraber
ortamın ve kişisel maruziyet düzeyi ölçümleri ile acil durum planları bu çalışmaya katkı
sağlamış önemli unsurlardır. Toplanan bu bilgiler ışığında tehlikeler tanımlanıp, Fine
Kinney ve FMEA metodolojisi kullanılarak risk değerlendirmesi yapılmıştır. Fine-
Kinney yöntemi ile 47 tane tehlike tespit edilmiştir ve hataların 27 tanesi FMEA ile
yeniden değerlendirilmiştir. Sonrasında belirlenen riskler için gerekli düzeltici önleyici
faaliyetler İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği Madde 10’da
belirtilen risk kontrol adımları kullanılarak saptanmıştır.
Anket çalışması ile 23 çalışana ulaşılmış, elde edilen veriler SPSS programında
değerlendirilmiştir. Sorular, çalışanların ve işverenin güvenlik kültürü algısı ve çalışma
ortamı olarak üç gruba ayrılmıştır ve gruplar arasında anlamlı bir farklılığa
ulaşılamamıştır.
Çay fabrikasında yapılmış olan bu risk değerlendirmesi ve anket çalışmasının akademik
alana katkı sağlaması planlanmaktadır. Böylece ülkemizde isthidam oranı yüksek olan
bir sektörde iş kazaları ile meslek hastalıklarının önüne geçilmesi için öncü bir çalışma
olması beklenmektedir.