Huzurevinde yaşayan yaşlıların düşme korkusunun azaltılmasında güvenli hareket ve yürüme programının etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GÜLCAN KAR

Danışman: Saime Erol

Özet:

Bu çalışma “Güvenli Hareket ve Yürüme Programının” huzurevinde kalan yaşlıların düşme korkusu üzerine etkisini belirlemek amacıyla ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel bir araştırmadır. Çalışma; Kasım 2012-Nisan 2013 tarihleri arasında Aile Sosyal Politikalar Bakanlığı İstanbul İl Müdürlüğüne bağlı bir huzurevinde yaşayan 73 (deney grubu=37, kontrol grubu=36) yaşlı ile gerçekleştirildi. Yaşlılara düşme, düşme korkusu, güvenli hareket davranışları, fiziksel aktivite ve yürüyüşü artırmaya yönelik 6 haftalık girişim programı uygulandı. Veri toplama aracı olarak, Yaşlı Bilgi Formu, Tinetti Düşmenin Etkisi Ölçeği (TDEÖ), Yaşlılar İçin Düşme Davranışları Ölçeği (YİDDÖ) ve Tinetti Denge ve Yürüme Değerlendirmesi (TDYD) formları kullanıldı. Veriler araştırmacı ve eğitimli anketörler tarafından girişim öncesi, sonrası ve girişimden üç ay sonra yüz yüze görüşme ve gözlem yöntemleri ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde Student t test, Mann-Whitney U test, tekrarlı ölçümlerde varyans analizi, grup içi karşılaştırmalarında Bonferroni test kullanıldı. Normal dağılım göstermeyen parametrelerin tekrarlı ölçüm karşılaştırmalarında Friedman Test grup içi karşılaştırmalarında Wilcoxon Signed Rank test kullanıldı. Çalışmanın sonucunda deney grubundaki yaşlıların 30 dakika hiç yorulmadan yürüyebilme, son 6 ayda düzenli yürüyüşe başlama ve sürdürme, Tinetti Düşmenin Etkisi Ölçeği toplam puanı, YİDDÖ toplam puanı ile Bilişsel Uyum, Hareketlilik, Sakınma, Farkındalık, Pratiklik, Seviye Değişikliği, Telefona Yetişme ve Dikkatlilik alt boyut puanları kontrol grubundan yüksek bulundu. Ülkemizde huzurevlerinde hemşireler tarafından uygulanan ilk çalışma olan bu araştırma örnek niteliğindedir. “Güvenli Hareket ve Yürüme Programı”na huzurevlerinde daha fazla yer verilmesi ve yaygınlaştırılması önerilir. Anahtar Kelimeler: Yaşlı, düşme, düşme korkusu, güvenli hareket, yürüme SUMMARY The Effects of Safe-Movement and Walking Program on Reducing the Fear of Falling in Elderly Individuals Living in a Nursing Home. The aim of this study is to determine the effects of “Safe-Movement and Walking Program” on fear of falling in the elderly individuals living in a nursing home, using pre-/post-tests and a control-group quasi-experimental research design. The study was carried out with 73 elderly participants (experimental group=37, control group=36) who had been living in a rest home operating under the auspices of the Ministry of Family and Social Policies in Istanbul, over the period of November, 2012 – April, 2013. A 6-week intervention program was applied for the elderly individuals oriented to falling, fear of falling, safe-movement behaviours and increasing physical activities and walking. In the study, Elderly Information Form, Tinetti Falls Efficacy Scale (FES), Elderly Falls Behavioural (FaB) Scale and Tinetti Balance and Gait Assessment Form (BGAF) was used as a data collection instrument. Data was collected by the researchers and educated surveyors with the methods of face-to-face interview and observation as before the intervention, after the intervention and 3 months later. Student t test and Mann-Whitney U test was used in evaluation of data, the analysis of variance was used in repeated measures; Bonferroni test was used for within-group comparisons. Friedman test was used in comparisons of the repeated measures of parameters that had not got a normal distribution; Wilcoxon Signed Rank test was used for within-group comparisons. In the study, it was observed that in experimental group, the sub-scale scores of the elderly individuals about their walking tirelessly during 30 minutes, starting and maintenance of reqularly walking at last 6 months, total scores of FES, FaB total score and Cognitive Accommodation, Practicability, Awareness, Avoidance, Activity, Level Change, Catching up Phone calls, Carefulness was higher than in control group. This research that carried out by the nurses in a nursing home is the first study in our country and serves as a example for the following studies. It is recommended that “Safe-Movement and Walking Program” is generalized and more applied in nursing homes. Key words: elderly, fall, fear of falling, safe movement, walking