SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ GÖÇMEN SORUNUNA VE ÇOK KÜLTÜRLÜ EĞİTİME YÖNELİK BAKIŞ AÇILARI


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: YAPRAK KEÇECİ

Danışman: Kaya Yılmaz

Özet:

Göç, toplumda yaşayan insanların çeşitli sebeplerden dolayı bir yerden başka bir yere yaptığı yer değişikliğidir. Göç sırasında bireylerin yaşantılarında etkili olan maddi ve manevi öğelerde taşınmaktadır. Kültürlerin göçle birlikte taşınması toplumdaki bireyleri, farklılıklarla bir arada yaşama durumuyla karşı karşıya bırakmıştır. Toplum içerisinde bir arada yaşamak ve empati yeteneğini geliştirerek kültüre duyarlı bireyler yetiştirmek çok kültürlü eğitimle mümkün olabilir. Küreselleşmenin de etkisiyle farklı ülkelerden göçle gelen bireylerin uyumu ve eğitimleri bu süreçte oldukça önemlidir. Eğitim ortamında kültürlerarası iletişimin sağlanmasında en fazla etkili olan kişi öğretmendir. Bu nedenle, bu çalışmada sosyal bilgiler öğretmen adaylarının göçmen sorununa ve çok kültürlü eğitime bakış açıları incelenmiştir. Araştırmaya katılan öğretmen adaylarının belirlenmesinde ölçüt örneklem seçiminden yararlanılmıştır. Ölçütler lisans grubu, düzeyi, yaş ve cinsiyete göre belirlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubu, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Anabilim Dalında öğrenim gören 4. sınıf öğretmen adayları arasından seçilmiştir. Araştırmaya 22-29 yaş aralığında olan 10 erkek ve 10 kız olmak üzere toplam 20 kişi katılmıştır. Araştırma verileri betimsel analizle çözümlenmiştir. Araştırma verilerinin analizi sonucunda, katılımcıların Türkiye’deki göçmen sorununun dış ülkelerde yaşanan savaş, açlık, işsizlik, güvensiz ortam gibi çeşitli sorunlara dayalı olarak ortaya çıktığını düşündükleri tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının çok kültürlü eğitime ilişkin eksik tanım yaptıkları, çok kültürlülük kavramını çoğunlukla yerel kültür öğeleri, dil, din ve ırk üzerinden açıkladıkları tespit edilmiştir. Bazı sorulara katılımcıların verdikleri cevaplar üzerinde cinsiyetin etkili olduğu görülmüştür. Ülkemizde göçlere bağlı olarak eğitim sisteminin değişmesi gerektiğini kız katılımcıların bir kısmı ifade etmiştir. Erkek katılımcıların bir kısmı ise göçe bağlı eğitim sisteminin değişmemesi gerektiğini belirtmiştir. Bunun yanında katılımcılar farklı kültürlere yer verilmemesinden dolayı çok kültürlü eğitimin Türkiye’nin milli eğitim sistemine uygun olmadığını ifade etmişlerdir. Öğretmen adayları, Sosyal bilgiler dersinde göçmen sorununa yer verilmediğini düşündüklerini belirtmişlerdir. Öğretmen adaylarının Sosyal Bilgiler Öğretim Programını yeterince incelemedikleri ve buna bağlı olarak öğretim programında farklı kültürlere yer verilmediği gerekçesiyle öğretim programının çok kültürlü eğitime uygun olmadığını düşündükleri sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmen adayları, farklı kültürlerin çok kültürlü bir sınıf ortamında yer alması gerektiğini, ülkemizdeki çok kültürlü toplum yapısından dolayı bu durumun bir zenginlik oluşturacağını belirtmişlerdir. Ancak öğretmen adayları, eğitim sisteminin ülke bütünlüğünün korunması açısından önemli olduğunu düşündüklerini, göçle gelen bireylere kendi kültürlerine uygun ayrı bir sistem üzerinden eğitimin verilmesini doğru bulmadıklarını belirtmişlerdir. Katılımcılar, çok kültürlü eğitimin amaçlarını ülkede birlik ve beraberliği sağlamak, düşünce ve ifade özgürlüğünü oluşturmak, hoşgörü ve empati anlayışını geliştirmek olarak ifade etmişlerdir. -------------------- Migration is a change of place that people living in society make from one place to another for various reasons. During the migration material and spiritual elements are also transported that are effective in the lives of individuals. The transport of culture with migration has forced individuals in society to live with differences. For this reason living together in the society and developing their empathy skills by cultivating individuals who are sensitive to culture it may be possible through multicultural education. With the effect of globalization, the adaptation and education of the immigrants from different countries are very important in this process. Teacher is the most effective person in providing intercultural communication in educational environment. Therefore the aim of this study is to examine the perspectives of social studies teacher candidates on immigrant problem and multicultural education. The Criterion Sampling Method was used to determine the prospective teachers participating in the study. Criteria were determined according to undergraduate group, level, age and gender. The study group of the research was selected among the 4th grade prospective teachers who are studying in the Social Education Department. Atotal of 20 participants, 10 male and 10 female participants, aged 22-29 paticipated in the study. The research data were analyzed by descriptive analysis. According to result of data analyzes, the participants think about Turkey’s migration problem arises from various problems such as war, hunger, unemployment and unsafe environment which ocur in foreign countries. It was found that participants made incomplete definitions of multicultural education and explained the concept of multiculturalism mostly through local cultural elements, language, religion and race. It was seen that gender was effective on the answers of the paticipants to some questions. Depending on migration in our country, some of the female paticipants stated that the education system should change. Some of the male participants stated that the education system should not change. Besides this, paticipants stated that due to lack of different cultures, multicultural education is not suitable for Turkey’s educational system. Prospective teachers think that migrant problem is not taken part in the Social Studies lessons. It was concluded that the participants did not examine the Social Studies Curriculum adequately and they thought that the curriculum was not suitable for multicultural education due to the lack of different cultures in the curriculum. The participants stated that different cultures should take place in a multicultural classroom environment and this would create a wealth due to the multicultural society in our country. However, preservice teachers stated that they think that the education system is important for the preservation of the integrity of the country, and therefore they do not find it appropriate to provide education to different nations through a separate system appropriate to their own culture. The participants stated that the aims of multicultural education are to ensure unity and solidarity in the country, to create freedom of thought and expression, and to develop understanding of tolerance and empathy.