Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sümeyra Öztürk
Danışman: FATMA NALAN TÜRKMEN
Özet:Bu çalışmada Cumhuriyet dönemi restoratör mimarlarından Vasfi Egeli’nin hayatı ile inşa ettiği ve restorasyonunu gerçekleştirdiği yapılar yer almaktadır. Ayrıca Pakistan’ın kurucusu Muhammed Ali Cinnah’ın anısına Egeli’ye hazırlığı yaptırılan ancak hayata geçirilemeyen türbe projesi üzerine de araştırma yapılmıştır. Eserlerin korunması ve onarımı konusunda alınan kararlara, oluşturulan kurumlara ve bu yönde yürütülen çalışmalara değinilmiştir. Şehzadebaşı’nda doğan Egeli, yoğun bir tarihi dokuya sahip olan bu semtten etkilenerek mimari yapılara ilgi duymaya başlamış ve eğitimini Sanayi-i Nefise Mektebi’nin Mimarlık bölümünde tamamlamıştır. Mezuniyetinin ardından Vakıflar Genel Müdürlüğü’ nde göreve başlamış, bir süre sonra baş mimarlığa getirilmiş ve uzun yıllar bu kurumda hizmet vermiştir. Benimsemiş olduğu klasik mimari üslubu çalışmalarında ortaya koymuş ve üç önemli yapı inşa etmiştir. En büyük eseri olan Şişli Cami, kendisine Türkiye’de olduğu gibi yurt dışında da büyük ün kazandırmıştır. Diğer iki eseri Feneryolu İstasyon Mescidi ve Afet Yolal Camii’dir. Egeli, eskiye olan bu bağlılığı yüzünden yer yer eleştirilse de çoğu zaman takdir görmüştür. Vakıflar Genel Müdürlüğü’nde baş mimarlık yaptığı süre zarfında başında bulunduğu Fen Heyeti ile birçok yapının onarım işini gerçekleştirmiştir. Mimar Sinan’ın Türbesi ve Beyoğlu Hüseyin Ağa Camii restorasyonunda, eserlerin aslından uzaklaşarak büyük değişiklikler yapması ile dikkat çekmiştir. Cumhuriyet döneminde her ne kadar yapıların korunması ve onarımı konusunda yeni kurumlar oluşturulup, bu yöndeki çalışmalar arttırılsa da, mimari anıtların sayısı ve durumları göz önüne alındığında bu çalışmaların yetersiz olduğu anlaşılmaktadır. Eseler hakkında bilgi veren ve eski durumlarını gösteren kaynaklar ile restorasyon konusunda işinin ehli mimar sayısı azdır. Dışarıdan bakılan bir gözle Egeli’yi kötü yönde eleştirmek kolay olacaktır ancak etraflıca düşünüldüğünde büyük değişimler dışında yeni kurulmuş bir devletin imkânsızlıkları içerisinde birçok eserin günümüze ulaşmasını sağlaması ve XX. yüzyılda hala Mimar Sinan’ın üslubunu yansıtan bir yapı inşa etmesi büyük bir başarıdır. Anahtar kelimeler: Vasfi Egeli, , Şişli Camii, Restorasyon, Mimarlık ABSTRACT In this study the life of Ali Vasfi Egeli who was the restorer of the architects of the Republucian period with structures that he has built up and performed restoration are located. In addition, made Egeli pprepare to build on the tomb project in memory of Mohammad Ali Jinnah who was Pakistan’s founder but connot be implemented research has been conducted. The decision to protection works and repair, cretaed institutions and studies carried out in this direction have been mentioned. Egeli who was born in Şehzadebaşı, by influencing from this district having a dense texture history had begun interested in architecture and he completed his education Architecture section of Industry –School of Fine Arts. After gradution he started to work at the General Directorate of Foundations, after a while he appointed head of architecture and served for long years in this institution. Classic architectural style which was adopted by him carefully revealed in his operation and he had built three important buildings. Şişli Mosque the largest work of his has gained great fame to him abroad as in Turkey. The other two works of him are Feneryolu Station Masjid and Afet Yolal Mosque. Egeli, also criticized some times because of this commitment to old, he was often appreciated. During his time as chief architect in The General Directorate of Foundationds had made many structurual repair work with The Science Committee.In the restoration Mimar Sinan Tomb end Beyoğlu Hüseyin Ağa Mosque the works went away from originally by making big changes has attracted attention. Although new enstitutions created and studies also been improved. In this direction for protection structure and to repair the number and status of architectural monument considered it is understood that the work was inadequate. Giving information about the work and showing the old state resources with the number of business a skilled architecs about restorastion are less. From the external viewpoint it will be easy to criticize Egeli in a bad way but when thought in detail, in a newly established state within impossibilities provide many work reach to the present they and it is a great succes to build a structure that reflects the staile of Sinan 20th century. Key words: Vasfi Egeli Şişli Mosque, Restoration, Architechture