Okul Öncesi Dönemde Psikososyal ve Davranışsal Sorunları Olan Çocukların Ebeveynlerinin Yaşadığı Güçlükler ve Başetme Biçimleri


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÖZGE ÖNER

Danışman: SEMRA KARACA

Özet:

Amaç: Bu çalışmanın amacı, okul öncesi dönemde psikososyal ve davranışsal sorunları olan çocukların ebeveynlerinin yaşadıkları güçlükleri ve başetme biçimlerini incelemektir.Bu amaç doğrultusunda ebeveynlerin görüş, beklenti ve deneyimlerine başvurulmuştur. Gereç ve Yöntem:Araştırma okul öncesi dönemde psikososyal ve davranışsal sorunları olan çocukların ebeveynlerinin yaşadıkları güçlükleri ve başetme biçimlerini incelemek amacıyla tanımlayıcı ve fenomolojik (ilişkilendirici) olarak yapılmıştır. Araştırmada hem nicel hem de nitel verilerin kullanıldığı karma yöntem esas alınmıştır. Araştırma kapsamında Resimli Psikososyal ve Davranış Sorunları Kontrol Listesi (RPDSKL) 4-5 yaş gruba uyarlanmasının geçerlilik ve güvenirlik çalışması yapılmıştır.Araştırmanın nicel boyutunda evreni Düzce ilinde 22 okul öncesi eğitim kurumunda öğrenim gören, 4-5 yaş grubu çocuğun 1512 ebeveyni (anne ya da baba) oluşturmuştur. Araştırma, araştırmaya katılmayı kabul eden ve araştırmaya alınma kriterlerine uyan 758 ebeveyn ile Ekim 2016-Ocak 2017 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların sayısı nitel araştırmalarda geçerli olan "veriye doyma" ilkesine göre belirlenmiştir. Araştırma, yapılan görüşmeler sonucunda veri doygunluğuna ulaşılan 36 kişi ile çalışmanın nitel kısmı tamamlandı. Bulgular: Nitel verilerin değerlendirilmesi sonucunda ebeveynlerin yaşadığı güçlükleri ve başetme biçimlerini içeren 4 ana tema belirlendi. Bu temalar; Ebeveyn-çocuk ilişkisi, çocukla ilgili yaşanan güçlükler, çocukların gösterdiği davranış problemlerinin nedenleri, ebeveyn başetmesidir. Sonuçlar: Ebeveynler çocuklarında karşılaştıkları psikosoyal ve davranışsal sorunlarla başetmede güçlük yaşadıklarını ifade etmişlerdir. Başetmelerini geliştirmek için bilgilendirilmeye ve başvurabilecekleri bir birim olması gerektiğine dikkat çekmişlerdir. -------------------- Purpose: The aim of this study was to examine difficulties experienced by the parents of children having psychosocial and behavioral problems at preschool period and their coping styles. In accordance with this goal, opinions, expectations and experiences of the parents were asked. Material and Method: The study was carried out as descriptive and phenomenological (correlative) in order to examine the difficulties which were experienced by the parents of children who had psychosocial and behavioral problems at preschool period and their coping styles. A mixed method including both qualitative and quantitative data, was used in the study. The number of the participants was determined according to the principle of “data saturation” that is valid in qualitative data. Moreover, validity and reliability study of 4-5 year old adaptation of Illustrated Psychosocial and Behavioral Problems Checklist (IPBPC) was conducted during the study. The universe in quantitative dimension of the study was composed of the parents (mother or father) of 1512 children at 4-5 years old who were studying in 22 preschool education institutions that were located in Duzce city. The study was carried out with 758 parents who were eligible for inclusion criteria of the study and who approved to participate between October 2016 and January 2017. The study was completed with 36 individuals who provided saturation of data at the end of interviews performed. Findings: 4 main themes including difficulties experienced by the parents and their coping styles were identified at the end of the assessment of qualitative data. These themes were Parent-Child relationship, difficulties experienced regarding the child, reasons of behavioral problems exhibited by the children and parental coping. Conclusions: Parents stated that they experienced difficulties in coping with psychosocial and behavioral problems of their children. They drew attention to the necessity of getting information to improve their coping and necessity of a unit which they can admit.