Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ayfer Budak Sönmez
Danışman: AYŞEN BAKİOĞLU
Özet:Son yıllarda mikro politik fikirler, eğitim alanındaki liderlikle ilgili geniş araştırma ve literatürde keşfedilmiştir. Herhangi bir mikro politika anlayışının merkezinde güç kullanımı ve\veya suiistimali bulunmaktadır. Mikro politikalar bireylerin amaçlanan hedefe ulaşmak için diğerlerini etkileme yolları olarak betimlenmiştir. Mikro politik etki birini kendi amacınız doğrultusunda hareket ettirmeyi ifade etmiştir. Mikro politikalar, bireysel ve grup amaçlarını gerçekleştirmek için yasal ve yasal olmayan gücün öğretmenler ve müdürler tarafından resmi ve gayri resmi kullanımıdır. Bu amaçlar temelini değerlerden, inançlardan, ihtiyaçlardan ve ideolojilerden almıştır. Güç dengelerindeki değişiklikler işbirlikçi çabalar yoluyla yaratılabilir ve şartlar ve zamanla değişebilir. Mikro politikaları anlamak, liderliği ve okullardaki güç ilişkilerini anlamanın bir parçası olmuştur. Bu tezde ilgili literatürün ve yazının bir kısmı özellikle okul liderliği ile ilgili olması sebebiyle incelenmiştir. Üç güç temelli liderlik yaklaşımı- ‘birlikte güç’, ‘kolaylaştırıcı güç’ ve ‘üstünde güç’ araştırılmıştır. Okul yönetiminden sorumlu olan müdürler tarafından kullanılan çeşitli mikro politik stratejileri ortaya çıkarmak için otuz katılımcıya yedi soru sorulmuştur. Araştırma verileri yüz yüze görüşme yöntemiyle ve yarı yapılandırılmış bir görüşme formu kullanılarak elde edilmiştir. Araştırma kapsamında 22’si kadın, 8’i erkek toplamda 30 öğretmenle görüşme yapılmıştır. Bazı öğretmenler aynı müdürle çalıştığı için 19 müdürün kullandığı mikro politik strateji incelenmiştir. Bu araştırmanın çalışma grubunu, İstanbul ili Anadolu yakasındaki resmi ve özel eğitim kurumlarında görev yapmakta olan öğretmenler oluşturmaktadır. Görüşmelerden elde edilen veriler, bu tezde sunulan mikro politik literatür ışığında değerlendirilmiştir. Öğretmen görüşlerine göre müdürler öğretmenleri etkilemek için, sessiz kalma, sözlü geri bildirim verme, yasal yaptırım uygulama, rencide etme, müfettiş ile tehdit etme ve kurulda isim vermeden dile getirme stratejilerini kullanmaktadır. Müdürlerin çoğunlukla sessiz kalma stratejisini kullandığı ortaya çıkmıştır. Müdürlerin kişisine göre strateji v değiştirdiği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmaya katılan öğretmenlerin çoğu, yöneticilerinin “kolaylaştırıcı güç” veya “birlikte güç” kullandığını belirtmiştir. Müdürler tarafından en çok kullanılan liderlik tarzının ilişkisel liderlik tarzı olduğu görülmüştür. İlişkisel liderlik tarzını kullanan müdürler “kolaylaştırıcı güç” ve “birlikte güç” kullanmıştır. Bu bulgular doğrultusunda önerilerde bulunulmuştur. -------------------- In recent decades, micropolitical notions were explored in the wider research and literature in relation to leadership within education settings. Central to any understanding of micropolitics was use and/or abuse of power. Micropolitics described the ways in which individuals attempted to influence others in order to attain desired goals. Micropolitical influence refered to the act of impacting or swaying another towards one's own goals. Micropolitics was the formal and informal use of legitimate and illegitimate power by the principal and teachers to further individual or group goals. These goals were based on values, beliefs, needs and ideologies. Shifts in balances of power could be created through collaborative efforts and may shift with time and circumstance. Understanding micropolitics became an important part of understanding leadership and power relations within schools. In this thesis some of the pertinent literature and writing in the field is reviewed particularly as it relates to school leadership. Three power-based leadership approaches— ‘power with’, ‘power through’ and ‘power over’ were investigated. Seven questions were asked to thirty participants to reveal a variety of micropolitical strategies used by school principals in the governance of their schools. Data of this research were obtained with face to face interview procedure and by using a semi-structured interview form. A total of thirty teachers, 22 women and 8 men, were interviewed as part of the research. Due to some teachers’ working with the same principal, 19 principals’ micro politik strategies were analysed. The working group was composed of teachers, who worked in public and private schools in Anatolian Side of İstanbul. Data obtained from the interviews were evaluated in the light of micropolitical literature presented in this thesis. According to the teachers' perceptions, principals used strategies like keeping silent, giving verbal feedback, enforcing legal sanction, offending, threatening to invite the inspector and implying at the teachers’ board. It was found that principals mostly used the strategy of keeping silent. It was concluded that the managers changed the strategy vii according to the person. Most of the teachers who participated in the study stated that their managers used ‘power with’ or ‘power through’. The most used leadership style was interpersonal leadership style. Principals who used the interpersonal leadership style used “power with” and “power through”. Suggestions were made according to these findings.