Fen bilgisi öğretiminde oluşan kavram yanılgılarının proje tabanlı öğrenme ile giderilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2005

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ŞİRLİ RAHEL SELONİ

Danışman: HALE BAYRAM

Özet:

FEN BİLGİSİ ÖĞRETİMİNDE OLUŞAN KAVRAM YANILGILARININ PROJE TABANLI ÖĞRENME İLE GİDERİLMESİ Son zamanlarda fen eğitimi alanında sıkça uygulanan araştırmaların dayanağı genellikle öğrenci merkezli eğitim ve anlamlı öğrenmenin amaçlandığı farklı öğretim stratejileridir. Fen eğitiminde kullanılması amaçlanan bu öğretim stratejilerinin genel hedefi, fenin ezberlemeden öğrenilmesine, öğrencilerin fen dersinin felsefesini anlamasına, öğrencilerin yaratarak, keşfederek, bilgi teknolojilerini kullanarak, eğlenceli ve doğru bir şekilde kavram öğrenmesine odaklanmaktır. Proje tabanlı öğrenme yaklaşımı da bu öğretim stratejilerinden biridir. Öğrencilerin önbilgileri doğrultusunda zihinlerinde var olan ve günümüzde üzerinde birçok araştırmalar yapılan kavram yanılgıları da fen dersleri için üzerinde durulması gereken bir konu olarak görülmektedir. Kavram yanılgıları, öğrencilerin anlamada güçlük çektikleri kavramları kendi anlayışlarına göre uygun bir şekilde yorumlamaları olarak tanımlamaktadır. Asıl hedef, öğrencilerde fark edilen kavram yanılgılarının ortadan kaldırılmasını sağlamak olmalıdır. Bu amaç doğrultusunda "Fen Bilgisi Öğretiminde Oluşan Kavram Yanılgılarının Proje Tabanlı Öğrenme İle Giderilmesi" adlı bu çalışmada öğrencilerde fen dersinde oluşan kavram yanılgıları belirlenmeye çalışılmış ,öğrenci merkezli öğretim modellerinden biri olan proje tabanlı öğrenme yaklaşımı ile kavram yanılgılarının giderilmesi sağlanmıştır. Bu çalışma 2004-2005 öğretim yılında ilköğretim I.kademede 5.sınıfta bulunan 38 kişilik bir örneklemle gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Özel Batı İlköğretim Okulu 5.sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Bu öğrenciler deney (5A) ve kontrol (5B) grubu olmak üzere rastgele seçimle iki gruba ayrılmışlardır. "Isı ve Isının Maddedeki Yolculuğu" ünitesi deney grubunda proje tabanlı öğrenme yaklaşımı ile, kontrol grubunda geleneksel yöntemle işlenmiştir.Deney ve kontrol grubuna bilimsel başarı testi, tutum ölçeği ve kavram testi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular sonucunda her iki grubun başarıları karşılaştırılmıştır. Elde edilen veriler SPSS istatistik programına aktarılmış ve çıkan sonuçlar yorumlanmıştır. Bulgular, deney grubunda bulunan öğrencilerin, fen bilgisi dersindeki başarılarında kontrol grubunda bulunan öğrencilere kıyasla anlamlı bir fark olduğunu ortaya koymaktadır. (p<0,05) Çalışmanın diğer kısmı nitel aşama olup, veri toplama aracı olarak "kavram testi", araştırmacı tarafından geliştirilen yazılı dokümanlar ve gözlem çalışmaları kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak geliştirilen "kavram testi" araştırmacı tarafından geliştirilmiş olup, öğrencilerde oluşan kavram yanılgılarını tespit etmede ve araştırma sonunda kavram yanılgılarının giderilmesine etkisinin tespitinde kullanılmıştır. Araştırma esnasında kullanılan öğrenci formları, görsel kaynaklar ve öğretim ile ilgili diğer yazılı dokümanlar ise bulguları desteklemekte kullanılmıştır. ABSTRACT RESOLVING THE MISCONCEPTIONS IN SCIENCE EDUCATION BY PROJECT BASED LEARNING APPROACH In recent years most of studies about science education are based on different educational strategies like student-centered and meaningful learning. The purpose of these strategies are removing to memorize the concepts, having knowledge about science philosophy and making fun by learning science. Project based learning is one of these strategies which focused on learning concepts. In science education most of studies are carried out about misconceptions which the students have in their minds according to their preknowledge. Misconceptions are defined as the students interpret the concepts with their perceptions. Removing the misconceptions which perceive earlier is being the purpose of this research. In this respect the title of "Resolving the Misconceptions in Science Education by Project Based Learning Approach", this study focused to find out the misconceptions and resolving them by project based learning approach. The study carried out during 2004-2005 academic year with thirty eight students which are fifth grades. Research participants were randomly chosen among fifth grade students who attend to Private Batı Primary School. Research participants were randomly assigned into two groups, Experimental Group (5A) and Control Group (5B). The unit of "Heat and The Journey of Heat in the Matter" is instructed with traditional method to the control group and project based learning approach to the experimental group. During the research; scientific achievement test, concept test and science lesson attitude scale are carried out to these two groups. Research findings were analyzed by SPSS statistic program. Data indicates that the experimental group students' science achievement was significantly higher than control group students' achievement. (p<0, 05) The other side of this research includes qualitative study. The questions which in the concept test are analyzed by one by. This concept test which improved by researcher is used for finding out the misconceptions during the study and resolving them after the presentations of activities which have been carried out after the project. Student forms, visual resources, written documents, photographs and video records are used for support the findings of the study.